|
|
PGS.TS. Phạm Việt Cường. Ảnh: N. Huyền. |
Chiều 15/11, Ủy ban An toàn giao thông quốc gia tổ chức hội thảo: “Phổ biến những quy định mới về đảm bảo an toàn cho trẻ em trên xe ôtô trong luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ”.
PGS.TS. Phạm Việt Cường, Trung tâm nghiên cứu chính sách và phòng chống chấn thương (Đại học Y tế Công cộng) cho biết, những năm gần đây tỷ lệ người dân sở hữu ôtô gia tăng nhanh chóng, trong đó Hà Nội có tỷ lệ sở hữu xe con tăng 113,7%/năm.
Khoản 3, Điều 10, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ có hiệu lực từ 1/1/2025 quy định khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 m trên ôtô không được cho trẻ em ngồi cùng hàng ghế với người lái xe, trừ loại ôtô chỉ có một hàng ghế. Người lái xe phải sử dụng, hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ em phù hợp.
Tuy nhiên, đáng lo ngại chỉ có 1,3% ôtô có sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ, trong đó ở Hà Nội có 2,5% xe trang bị, tại TP.HCM có 1,1% xe sử dụng còn Đà Nẵng hoàn toàn “trắng”.
“Tình trạng trẻ em ngồi ghế trước khá phổ biến, trong đó 22,8% xe có trẻ em ngồi ghế trước một mình; 19,2% xe có trẻ ngồi ghế trước chung với người lớn. Đây là thực trạng rất đáng báo động”, PGS.TS. Phạm Việt Cường thông tin.
Vì sao ghế trước nguy hiểm nhất với trẻ em?
Lý giải vì sao trẻ em không nên ngồi ghế trước, PGS.TS. Phạm Việt Cường cho rằng, đây là vị trí chịu nhiều lực tác động hơn khi xảy ra va chạm. Cụ thể, trẻ dễ văng ra ngoài xe trong các trường hợp không cài dây an toàn.
Bổ sung thêm điều này, chuyên gia một hãng ôtô cho biết, có hai lý do khiến việc ngồi ghế trước nguy hiểm hơn cho trẻ em. Đó là, ôtô hiện đại trang bị túi khí được thiết kế để bảo vệ người lớn trong trường hợp va chạm.
Tuy nhiên, túi khí bung ra với tốc độ và lực cực mạnh (có thể lên đến gần 300 km/h) để bảo vệ người lớn trong trường hợp va chạm, lực tác động mạnh này có thể gây nguy hiểm đến tính mạng cho trẻ em, những người có thân hình nhỏ bé và yếu hơn. Ngoài ra, túi khí bung ra ở ghế trước có thể va vào đầu hoặc cổ của trẻ, gây ra những thương tích nghiêm trọng hoặc thậm chí tử vong.
Thứ hai, dây an toàn ở ghế trước không phù hợp cho trẻ nhỏ. Bởi, trẻ em thường có kích thước cơ thể không phù hợp với dây an toàn dành cho người lớn. Ở ghế trước, trẻ em được thắt dây an toàn dành cho người lớn có thể bị đẩy quá gần bảng điều khiển nơi túi khí bung ra. Điều này làm tăng nguy cơ túi khí va trực tiếp vào trẻ.
Do đó, các chuyên gia đánh giá cao việc bắt buộc phải trang bị thiết bị an toàn cho trẻ em được quy định trong Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ.
Theo PGS.TS. Phạm Việt Cường, các quốc gia tiên tiến đã bắt buộc sử dụng thiết bị an toàn từ rất lâu. Tại Mỹ, từ những năm 1980 luật pháp đã quy định bắt buộc sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ em khi ngồi trên ôtô. Do đó, tỷ lệ tử vong của trẻ em dưới 4 tuổi giảm 45% từ năm 1975 đến năm 2017.
Tương tự, tại Malaysia, luật bắt buộc sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ em có hiệu lực từ năm 2020. Đất nước này quy định nếu người lớn không sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ em dưới dưới 6 tuổi hoặc dưới 135 cm chiều cao sẽ bị phạt tiền lên tới 500 RM (khoảng 2,6 triệu VND).
Sau một năm thực hiện, người dân đất nước này đã tăng sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ từ 34% lên 70%, giảm 17% số ca tử vong của trẻ em dưới 12 tuổi trong tai nạn giao thông.
PGS.TS. Phạm Việt Cường thông tin thêm, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, vị trí ngồi sau là vị trí an toàn nhất cho trẻ em, giảm nguy cơ bị thương so với để trẻ ngồi ở vị trí cùng hàng ghế với người lái xe (vị trí nguy hiểm nhất trên xe ôtô).
Khi dùng thiết bị an toàn, nguy cơ chấn thương trẻ ngồi ghế sau giảm 14% so với trẻ ngồi ghế trước. Trẻ sử dụng thiết bị an toàn khi ngồi trên ôtô sẽ giúp giảm 70-90% số tử vong và chấn thương nặng khi va chạm xảy ra.
“Nếu trẻ em được sử dụng thiết bị an toàn trên ôtô đúng cách có thể kéo giảm tới 400-500 vụ trẻ em bị chấn thương nghiêm trọng hoặc thiệt mạng do tai nạn giao thông mỗi năm tại Việt Nam”, PGS.TS. Phạm Việt Cường khuyến cáo.
Thực trạng giao thông, văn hóa ứng xử của người tham gia, văn hóa quản lý, điều hành giao thông, các vấn đề liên quan tới quy hoạch và giải pháp xây dựng giao thông Việt Nam trong tương lai đều được PGS.TS. Phạm Ngọc Trung đề cập tới trong cuốn Văn hóa giao thông ở Việt Nam hiện nay.
