Hơn hai năm sau khi ông trùm điện ảnh của Harvey Weinstein bị cáo buộc quấy rối và tấn công tình dục chấm dứt sự nghiệp, làn sóng tố cáo vẫn tiếp tục được tiến hành.
Hàng loạt diễn viên, biên kịch và nhiều phụ nữ khác ở Hollywood được tiếp sức để nói lên những cáo buộc tình dục.
Phong trào #MeToo do Tarana Burke phát động từ nhiều năm đã góp phần chấm dứt hoặc đình trệ sự nghiệp của những người đàn ông quyền lực, bao gồm diễn viên Kevin Spacey, cựu giám đốc CBS Leslie Moonves, người dẫn chương trình truyền hình Charlie Rose, nhà sản xuất Brett Ratner diễn viên hài Louis CK…
Nhiều thứ đã thay đổi.
Nguyên tắc mới ở Hollywood
Các cáo buộc của Harvey Weinstein đã mở ra những cải cách rất cần thiết cho giới giải trí. Các công đoàn và cơ quan đã thực hiện nhiều bước để hạn chế hoạt động khiến phụ nữ bị quấy rối tình dục.
Năm 2018, tổ chức SAG-AFTRA đã ra bộ quy tắc dài 7 trang, trong đó kêu gọi các nhà sản xuất và giám đốc điều hành hạn chế yêu cầu tổ chức cuộc họp ở những địa điểm “có nguy cơ cao” như nhà riêng và khách sạn.
Các công ty quản lý nghệ sĩ cũng yêu cầu ngôi sao không nên tham gia những cuộc họp ở nơi như vậy.
Chưa dừng lại, SAG-AFTRA phát hành hướng dẫn dài bốn trang ngăn chặn nạn lạm dụng, ngăn cản các cảnh quay mô phỏng tình dục và khỏa thân.
Những ông trùm quấy rối tình dục như Harvey Weinstein đều nhận cái kết thích đáng. |
Sau sự việc một nữ diễn viên bị ép quay cảnh khỏa thân để đổi vai, HBO tuyên bố thuê các điều phối viên giám sát chương trình của mình, nhằm hạn chế việc tấn công tình dục xảy ra lần nữa.
“Những nguyên tắc này không tồn tại trước đây, vì vậy chúng vô cùng ý nghĩa”, đại diện của tổ chức nói.
Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh đã thiết lập các tiêu chuẩn ứng xử mới cho các thành viên. Những cái tên cộm cán trước đây như “ông trùm” Harvey Weinstein, Bill Cosby và Roman Polanski đều bị loại khỏi hàng ngũ.
Các hãng phim cũng trở nên thận trọng hơn trong việc thuê đạo diễn và diễn viên. Những người có tiền sử quấy rối, tấn công tình dục hiếm khi được trọng dụng, dù đó là ngôi sao thực lực.
Các nhà phân phối và dịch vụ phát trực tuyến cũng đưa ra các “điều khoản đạo đức” vào hợp đồng. Họ được phép đơn phương hủy hợp đồng, rút khỏi dự án nếu những người liên quan bị phát hiện có hành vi lạm dụng tình dục.
Vanessa Foltyn Roman, luật sư giải trí của Akin Gump, cho biết điều luật bao gồm nhiều người, từ diễn viên chính đến các nghệ sĩ trang điểm.
Các thay đổi pháp lý và sự đào thải nhân sự
Các cáo buộc chống lại Harvey Weinstein và những kẻ tấn công tình dục không chỉ thay đổi xã hội mà còn về luật pháp.
Năm 2019, Trung tâm Luật Phụ nữ Quốc gia đưa ra báo cáo cho biết 15 bang đã thông qua luật bảo vệ nhân viên khỏi quấy rối tình dục và phân biệt giới tính.
California là một trong những tiểu bang đầu tiên áp dụng điều luật liên quan đến cáo buộc tấn công tình dục, quấy rối hoặc phân biệt đối xử dựa trên giới tính. Một số bang đã mở rộng thời gian bị cáo buộc với tội phạm tình dục. Năm 2018, California thông qua điều luật cho phép thời hạn tố cáo kẻ quấy rối và tấn công tình dục lên 10 năm thay vì 2 năm để nộp đơn kiện.
Các chuyên gia pháp lý chỉ ra rằng việc Harvey Weinstein hầu tòa ở Manhattan vì nhiều cáo buộc tấn công tình dục (ông ta cũng phải đối mặt với tội danh hiếp dâm và lạm dụng tình dục ở Los Angeles) là sự thay đổi quan trọng.
Phụ nữ có nhiều cơ hội đại diện trong giới giải trí. |
"Tòa án New York chọn khởi kiện và buộc tội Harvey Weinstein với những tội danh nghiêm trọng nhất. Đây là những thay đổi đáng kể của xã hội kể từ khi phong trào #MeToo diễn ra", luật sư Debra Katz khẳng định.
Các cáo buộc quấy rối và hành vi sai trái tình dục khác đã gây ra nhiều biến động trong việc kinh doanh ở Hollywood. Nhiều công ty truyền thông lớn ngày càng không khoan dung với các hành vi tấn công tình dục tại nơi làm việc, nhất là sau vụ việc của Harvey Weinstein.
Jennifer Lee, đạo diễn của Frozen gần đây được bổ nhiệm làm giám đốc sáng tạo của Walt Disney Animation Studios sau khi John Lasseter - người thừa nhận sai lầm trong cách đối đãi với nhân viên - bị lật đổ.
Năm 2018, Amazon đã đưa Jennifer Salke vào điều hành studio giải trí của mình, thay thế cho Roy Price - người đã bị trục xuất vì cáo buộc quấy rối tình dục. Ann Sarnoff cũng trở thành nữ CEO đầu tiên của hãng phim truyền hình và điện ảnh Warner Bros., thay thế Kevin Tsujihara - người bị mất việc sau bê bối tình dục.
“Đưa phụ nữ vào các vị trí quyền lực là chìa khóa dẫn đến sự thay đổi thực sự trong ngành công nghiệp giải trí. Nếu nam giới còn thống trị thì vẫn còn những vụ tấn công tình dục xảy ra”, Los Angeles Times bình luận.
Bằng chứng là một số nhân vật vướng cáo buộc tấn công tình dục đã bắt đầu trở lại. John Lasseter đã gia nhập Skydance Media của David Ellison với tư cách là người đứng đầu bộ phận hoạt hình. Vài tuần sau bị loại khỏi CBS, Moonves thành lập một công ty mới có trụ sở tại Tây Hollywood có tên Moon Rise Unlimited.
Những hiểm họa vẫn còn ở đó.
Tác động từ phong trào #MeToo
#MeToo không chỉ là lời kêu gọi tập hợp. Nó đã phát động thành phong trào, dẫn đến việc thành lập một số tổ chức để giải quyết vấn đề lạm dụng và quấy rối tình dục trong ngành giải trí.
Năm 2017, một nhóm nhân vật quyền lực trong giới giải trí đã ra mắt Ủy ban Hollywood về Xóa bỏ Quấy rối Tình dục và Tiến tới Bình đẳng. Tổ chức được dẫn đầu bởi luật sư Anita Hill, nhằm “giải quyết nền văn hóa lạm dụng và chênh lệch quyền lực”. Ủy ban cũng được hỗ trợ bởi Chủ tịch Lucasfilm Kathleen Kennedy. Các ông lớn như Amazon, Netflix, Paramount và ICM đều ra mặt đứng về phía tổ chức.
Năm 2018, 300 phụ nữ cùng nhau thành lập tổ chức Times Up. Họ mời các nữ diễn viên hạng A mặc đồ đen đến lễ trao giải Quả cầu Vàng, nơi Oprah Winfrey dùng bài phát biểu của mình để chỉ trích “nền văn hóa bị phá vỡ bởi những người đàn ông quyền lực tàn bạo”.
Phong trào #MeToo dẫn đến việc nhiều phụ nữ có cơ hội đại diện ở Hollywood, đặc biệt là việc trao cho họ cơ hội ngồi vào các vị trí giám đốc và điều hành. Mặc dù vẫn còn sự chênh lệch, các hãng phim dần bắt đầu thuê nhiều nhà làm phim là nữ giới.
Phụ nữ đang dần viết nên những trang sử mới trong giới Hollywood. |
Vào tháng 1/2020, nghiên cứu của tổ chức Sáng kiến Hòa nhập Annenberg của USC cho thấy 10,6% đạo diễn của 100 bộ phim có doanh thu cao nhất năm 2019 là phụ nữ, tăng 4,5% so vào năm 2018.
Trong lĩnh vực truyền hình, theo Director Guild of America, 31% các tập phim trong mùa giải 2018-2019 được hướng dẫn bởi phụ nữ, so với 25% của năm trước.
Sự thành công của Chloé Zhao với bộ phim Nomadland cũng chứng minh sự thay đổi, làm nhiều nhà sản xuất có cái nhìn khác đi về phụ nữ.
Trước đó, những bộ phim như Black Widow và The Eternals của Marvel Studios đều do đạo diễn nữ là Cate Shortland và Chloé Zhao làm đạo diễn. Patty Jenkins sẽ trở lại với phần tiếp theo của Wonder Woman 1984, bộ phim Harley Quinn: Birds of Prey cũng do Cathy Yan đạo diễn và Christina Hodson viết kịch bản.
Ngoài ra, những câu chuyện liên quan đến #MeToo được đưa lên màn ảnh rộng, bao gồm Bombshell, kể về 23 người phụ nữ của Fox News đã hạ gục Roger Ailes. On the Record - phim tài liệu mới của Kirby Dick và Amy Ziering nói về vô số cáo buộc tình dục của trùm âm nhạc Russell Simmons, đã được dịch vụ phát trực tuyến HBO Max phát sóng.
"Những thay đổi liên tục xảy ra. Chúng tôi tin vào tương lai", Los Angeles Times bình luận.