Cá cược bóng đá châm ngòi cuộc chiến bản quyền truyền hình

Hiện bóng đá Việt Nam đã bắt đầu “nhảy kèo” trên các trang cá cược nước ngoài, cụ thể là giải V-League và một số trận hạng nhất. Đáng chú ý, các nhà mạng chỉ cho “nhảy kèo” các trận đấu được truyền hình trực tiếp.

>> Tỷ phú thế giới và dự án tỷ đô kinh doanh casino tại Việt Nam
>> Mở casino ở Việt Nam, người nhiều tiền sẽ biết tự chủ?
>> Chính phủ 'băn khoăn' trước việc mở casino
>> Ông chủ AVG lập lờ chuyện thu chi tiền bản quyền truyền hình
>> VTV, VTC đồng ý hợp tác với AVG

Giải mã nguyên nhân cuộc chiến bản quyền truyền hình

Câu chuyện tranh chấp bản quyền truyền hình hay nói đúng hơn là tranh chấp nắm giữ thương quyền bóng đá, vẫn chưa ngã ngũ khi điều quan trọng nhất mà VPF – đại diện các đội bóng – muốn, đó là VFF và AVG sẽ điều chỉnh hợp đồng xuống còn 3 năm thay vì 20 năm đằng đẵng vẫn chưa được thực hiện. Nhưng, cũng chính vì yêu cầu chí cốt này, người hâm mộ nhận ra, dường như trong cuộc đấu này, họ chỉ là tấm khiên mà thôi.

Hiện bóng đá Việt Nam đã bắt đầu “nhảy kèo” trên các trang cá cược nước ngoài, cụ thể là giải V-League và một số trận hạng nhất. Thậm chí, một số trang đã khẳng định mình là đại diện tại Việt Nam một cách chính thống, hướng dẫn chi tiết cách có được một tài khoản để chơi khi chỉ cần người tham gia có thẻ ATM. Số lượng người chơi cá cược trên mạng ở các thành phố lớn không còn ít như ngày xưa khi nhà cái “chiêu dụ” người chơi bằng nhiều cách như giới thiệu người đăng ký được tặng tiền hay chỉ cần 200.000 đồng trong tài khoản là có thể đăng ký....

AVG và VPF vẫn đang tranh chấp dai dẳng bản quyền truyền hình

Trên tờ Wall Street Journal cho hay: các nhà điều hành casino Mỹ cho rằng châu Á sẽ là động lực tăng trưởng mới. Hãng kiểm toán Pricewaterhouse Coopers dự báo châu Á sẽ đóng góp tới 43% vào thị phần toàn cầu trước năm 2015, tăng mạnh so với mức 29% năm 2010.

Vậy điều đó có liên quan gì đến truyền hình và thương quyền bóng đá Việt Nam? Nếu để ý sẽ thấy, các nhà mạng chỉ cho “nhảy kèo” các trận đấu của đội Việt Nam có truyền hình trực tiếp. Mới nhất trận đấu giữa TDC Bình Dương và câu lạc bộ TP.HCM ở giải hạng nhất đã xuất hiện trên trang cá cược cho phép người chơi đặt tiền bởi trận đấu ấy được nhà đài trực tiếp.

Chuyện các nhà mạng chỉ chọn trận đấu có trực tiếp truyền hình được lý giải: để tăng tính chất hấp dẫn, những người chơi cá cược phải được xem trận đấu đang diễn ra để có thể chơi nhiều kèo khác nhau do nhà cái tạo như “tài xỉu” hiệp một, hiệp hai hay ném biên, phạt góc, thẻ vàng, thẻ đỏ... Tất nhiên việc xem được truyền hình trực tiếp cũng là cách để nhà cái “điều chỉnh” lại các kèo của mình kịp thời.

Nhưng, nếu chỉ như vậy thì vẫn chưa rõ lắm quyền lợi của đơn vị nắm thương quyền và bản quyền truyền hình các giải đấu quốc nội của Việt Nam là AVG bởi hiện nay, các trang cá cược ấy tuy rầm rộ nhưng chưa “chính danh”.

Mới nhất, hôm 5/3, trên trang web của tờ báo về kinh tế chính trị uy tín của Mỹ, Wall Street Journal, đã đưa đậm thông tin bộ trưởng bộ Tài chính Vương Đình Huệ đến thăm Singapore để tìm hiểu về hoạt động cá cược thể thao. Tại đây ông đã gặp gỡ ban điều hành Tote Board và Singapore Pools, các cơ quan của Chính phủ Singapore chịu trách nhiệm điều hành hoạt động cá cược thể thao.

Đây là một trong những động thái được giới kinh tế quan tâm bởi nếu như mọi người còn nhớ thì năm 2006, Chính phủ đã giao nhiệm vụ cho uỷ ban Thể dục thể thao lập đề án kinh doanh cá cược bóng đá và mời một số công ty cá cược thể thao lớn của khu vực sang tham vấn.

Thời điểm đó, uỷ ban Thể dục thể thao và VFF đã mời phó chủ tịch liên đoàn Bóng đá Singapore kiêm chủ tịch công ty cá cược bóng đá S.Pools đến Việt Nam để học hỏi cũng như tìm những giải pháp về việc hợp thức hoá hình thức cá cược bóng đá. Ngoài S.Pool, uỷ ban Thể dục thể thao lại tiếp tục làm việc với ban lãnh đạo công ty Ladbrokes (vương quốc Anh) để tìm cơ hội hợp tác... Tháng 5/2010, đề án xây dựng trung tâm cá cược bóng đá của VFF đã được bộ Văn hoá – thể thao và du lịch đồng ý trình Chính phủ và Chính phủ đã giao cho bộ Tài chính, bộ Công an cùng tham gia nghiên cứu đề án này.

Cá cược bóng đá hợp pháp ở Việt Nam sẽ là miếng mồi béo bở cho dân kinh doanh

Theo báo cáo từ hội nghị đánh giá hoạt động xổ số kiến thiết do bộ Tài chính (tổ chức ngày 11/3/2010) thì trong năm 2009, doanh thu từ hoạt động này đạt 34.552 tỉ đồng, tương đương 1,82 tỉ USD, chiếm 2,1% GDP cả nước. Xổ số cũng là một ngành “vui chơi có thưởng”.

Cùng với việc các nhà đầu tư nước ngoài muốn mở sòng bạc tại Quảng Ninh, Đà Nẵng... và chuyến đi thăm mới đây của bộ trưởng Huệ, giới kinh doanh đang tin rằng việc cá cược bóng đá hợp pháp sẽ không chỉ còn là đề án. Khi đó, việc nơi nào nắm bản quyền truyền hình và thương quyền bóng đá Việt Nam sẽ được hưởng lợi cực lớn. Dường như đó mới là cái đích nhắm đến của các bên chứ không phải chỉ là vài tỉ đồng từ bản quyền truyền hình mà AVG sẵn lòng chia luôn cho VTV, VTC thậm chí còn tuyên bố sẽ dùng toàn bộ tiền lời từ bản quyền truyền hình để ủng hộ thể thao Việt Nam.

Bầu Kiên đã nói đúng, kinh doanh là kinh doanh, từ thiện là từ thiện. Chỉ có điều VPF lẫn phía VFF – AVG đã không nói rõ ràng chuyện cái lợi lớn nhất khi nắm được bản quyền truyền hình và thương quyền (có thể được hiểu là thu lợi từ các hoạt động liên quan đến các giải đấu) của bóng đá Việt Nam là gì khi họ tranh chấp quyết liệt. Các bên luôn giương cao khẩu hiệu vì người hâm mộ, nhưng có thật là như thế?

Các "ông bầu" không thật lòng mình

Từ cuối năm 2006, các cơ quan liên quan đã đặt vấn đề quản lý đối với hình thức cá cược bóng đá. Nhưng, do tính chất nhạy cảm, đến nay, Việt Nam vẫn chưa thừa nhận loại hình kinh doanh này. Tuy nhiên gần đây, kế hoạch hợp pháp cá cược bóng đá lại được tái khởi động và người ta thấy những người có liên quan đang tiến hành các bước khảo sát. Đích thân Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ mới đây cũng đã đến thăm Singapore để tìm hiểu về hoạt động cá cược thể thao, trong đó có bóng đá.
 
Cá cược bóng đá hoàn toàn không hề xa lạ ở các nước phương Tây, nơi có nhiều công ty cá cược hoạt động với doanh số lên đến hàng tỷ USD mỗi năm, nộp cho ngân sách nhà nước những khoản tiền thuế khổng lồ và là nguồn tài trợ đáng kể cho phát triển thể thao. Nhận thấy mối lợi này, ngay từ những năm 2006, một loạt các Cty cá cược bóng đá Singapore đã sang Việt Nam để lên kế hoạch xây dựng chương trình hợp tác. Khi đó, Chủ tịch VFF Nguyễn Trọng Hỷ tin rằng nếu đề án được xây dựng và triển khai tốt, sẽ đáp ứng mục tiêu đề ra là chống tiêu cực, làm lành mạnh hóa đời sống bóng đá trong nước. Vấn đề tạo nguồn thu phát triển bóng đá chỉ là thứ yếu.

Những gì mà các ông bầu vẫn thường nói "Vì bóng đá Việt Nam”, xem ra không thật lòng mình

Thực tế, nếu thành hiện thực, nguồn thu ngoài ngân sách của VFF theo đó sẽ tăng lên đáng kể, từ 1,3-1,5 lần. Cụ thể, theo tính toán của VFF, nguồn thu ngoài ngân sách trung bình sẽ là 100 tỷ đồng/năm (đến năm 2015), và 140 tỷ đồng/năm (đến năm 2020). Con số trên sẽ tăng lên tương ứng là tối thiểu 130 tỷ đồng/năm và 180 tỷ đồng/năm nếu có cá cược bóng đá bằng hình thức xổ số bóng đá. Đối với các CLB, con số trên sẽ lần lượt là 40 tỷ đồng/năm (đến năm 2015) và 50 tỷ đồng/năm (đến năm 2020) thay vì 25 tỷ đồng/năm và 30 tỷ đồng/năm nếu có xổ số bóng đá. Với số tiền khổng lồ này, bóng đá Việt Nam sẽ dễ dàng hơn rất nhiều trong việc xây dựng hàng loạt kế hoạch nâng tầm chất lượng cả ở cấp ĐTQG và CLB. Ngoài ra còn phải kể đến sự đầu tư cho bóng đá trẻ, xây dựng cơ sở vật chất... Rất nhiều Tổ chức cá cược nước ngoài đã thể hiện sự quan tâm lớn với thị trường cá cược Việt Nam.

Uỷ ban Thể dục thể thao (nay là Tổng cục TDTT) từng soạn thảo một đề án cá cược bóng đá để trình Chính phủ. Nhưng rồi những vụ lình xình xung quanh tệ nạn cá độ bóng đá và đặc biệt là vụ tổng giám đốc PMU 18 Bùi Tiến Dũng cá cược bóng đá lên đến hàng triệu đô la thì chuyện cho phép cá cược bóng đá đã được tính lại.
 
Bản thân Chủ tịch VFF Nguyễn Trọng Hỷ thừa nhận cá cược hợp pháp sẽ mang lại nhiều mặt lợi lớn, nhưng những mặt trái của nó cũng không phải là ít. Có một điều chắc chắn rằng việc thực hiện đề án này không phải do TC TDTT hay VFF triển khai mà do Bộ Tài chính cùng các bộ, ngành liên quan thực hiện. TC TDTT và VFF chỉ là những đơn vị thụ hưởng. Bởi vậy, việc hợp thức hóa cá cược bóng đá là sự vào cuộc của rất nhiều ngành, để quản lý chặt chẽ hơn khi có được hành lang pháp lý phù hợp, mang lại nguồn thu hợp pháp cho thể thao, cho xã hội.
 
Do cá cược bóng đá chưa có tiền lệ ở Việt Nam nên việc chọn hướng đi đầu tiên là rất quan trọng. Trong đó, việc chọn được đối tác, xây dựng các hình thức cá cược, mức cược, đối tượng người chơi và đặc biệt là việc xác định ai là nhà cái không phải là chuyện đơn giản.
 
Một lợi nhuận khổng lồ cho bất cứ ai tham gia vào đơn vị triển khai cá cược bóng đá. Thế nên, có lý do nào giải thích chính đáng hơn việc VPF lại được thành lập ở thời điểm này. Lý do nào để AVG tuyên bố toàn bộ lợi nhuận từ bản quyền truyền hình sẽ đầu tư ngược lại hoàn toàn cho thể thao Việt Nam? Lý do nào mà hai bên sống chết giành bằng được thương quyền bóng đá? Tất cả dần được sáng tỏ khi thời gian gần đây, kế hoạch đưa cá cược bóng đá hợp pháp vào Việt Nam, đang trở nên khả thi.
 
Bầu Kiên, bầu Đức và cả những ông bầu máu mặt khác đều là những nhà kinh doanh và với họ, lợi nhuận chính là mục tiêu hàng đầu. Nói đến đây mới thấy, những gì mà các ông bầu vẫn thường nói "Vì bóng đá Việt Nam”, xem ra không thật lòng mình rồi!.

Hà THanh

Theo Infonet