Ngày 11/9, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì hội nghị trực tuyến bàn việc thực hiện Nghị quyết số 16 về từng bước khắc phục ùn tắc giao thông tại TP.Hà Nội và TPHCM.
Các câu “hỏi xoáy” của đại diện Bộ Xây dựng về “trình độ quản lý giao thông” hiện nay và thực trạng các cơ quan công quyền không chịu di dời khỏi trung tâm thành phố đã làm nóng phiên họp.
“Đi nước ngoài học hỏi, hay đi chơi?”
Đại diện Bộ Xây dựng, Thứ trưởng Nguyễn Đình Toàn, cho biết, ông “rất ngỡ ngàng” bởi đây là lần đầu tiên “được mời tham gia” phiên họp về giao thông. Thứ trưởng Nguyễn Đình Toàn đánh giá báo cáo của Uỷ ban An toàn giao thông (UBATGT) “kỹ, tổng hợp” nhưng không cụ thể. “Ví dụ tai nạn giao thông thường xảy ra ở đâu, lý do tại sao để nghiên cứu và xử lý tại chỗ, chứ cứ nói chung thế này chả biết lần từ đâu”.
Ông cũng khuyến cáo về thực trạng các thành phố lớn “đang bằng lòng với một số hệ thống cầu vượt nhẹ”, mà nguy cơ chỉ 2-3 năm nữa sẽ tiếp tục ùn tắc nếu không thực hiện nút giao thông lập thể. Ông Nguyễn Đình Toàn cũng nêu câu hỏi về việc đặt hướng, tuyến cầu vượt. “Ví dụ Bắc Thăng Long - Nội Bài sao không đi thẳng mà đi ngang?” - ông chất vấn.
Ông Nguyễn Đình Toàn kể về một dự án quy hoạch TP.Hải Dương do Tổ chức Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) tài trợ. “Phía JICA điều động đến 40-50 người Nhật đứng ở các ngã 3, ngã 4 để đếm lưu lượng giao thông. Khi tôi hỏi vì sao không nhờ các nhân viên Việt Nam, họ cho biết “không tin, mà phải tự đếm” để đưa ra giải pháp hữu hiệu nhất”, ông nói.
Thứ trưởng Toàn đề nghị, phải kết hợp công nghệ tính toán hiện đại lẫn cách làm thủ công vào quy hoạch các nút giao thông, chứ “không thể cứ quy hoạch bằng cảm giác”. Ông Nguyễn Đình Toàn đặt câu hỏi về trình độ quản lý của cán bộ, từ cảnh sát giao thông, cắm biển, mốc cho đến các chỉ đạo chung.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Đình Toàn cho rằng các thành phố lớn đang bằng lòng với hệ thống cầu vượt nhẹ (trong ảnh là cầu vượt Tây Sơn - Chùa Bộc ở Hà Nội). |
“Các đồng chí đã bao giờ ngồi xốc lại xem bộ máy quản lý giao thông như thế nào, trình độ ra sao? Các đoàn được cử ra nước ngoài có học hỏi được điều gì không, hay chỉ muốn đi mua sắm, đi chơi”, ông chất vấn.
Bộ Giao thông chê… “Bộ Xây dựng chả làm gì”
Đáp lại, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng bình luận việc “đại diện Bộ Xây dựng ngỡ ngàng khi đi họp”, cho thấy hóa ra lâu nay... “Bộ Xây dựng chả làm gì” trong lúc, vai trò của Bộ Xây dựng cực kỳ quan trọng trong việc phê duyệt quy hoạch và thỏa thuận quy hoạch.
Bộ trưởng Đinh La Thăng khẳng định, mọi tính toán quy hoạch giao thông như xây cầu vượt đều đưa công nghệ mới nhất vào, chứ “không ai làm bừa, làm ẩu”. Song, ông cũng thừa nhận mọi tính toán dù là máy hay công nghệ hiện đại đến đâu vẫn là do con người điều khiển, nên không tránh được khiếm khuyết.
Bộ trưởng Đinh La Thăng thừa nhận trách nhiệm Bộ Giao thông vận tải rất lớn, nhưng cũng ở mức độ theo chức năng nhiệm vụ được giao, chứ không phải “cứ ùn tắc giao thông là lại gọi “Bộ Giao thông”. Theo ông, đó trước hết phải là trách nhiệm của thành phố và của cả các bộ, ngành liên quan.
Quy hoạch di dời công sở: Toàn làm ngược
Bình luận về sự lề mề của chủ trương di dời trụ sở công quyền, bệnh viện, trường học ra khỏi trung tâm, Thứ trưởng Nguyễn Đình Toàn đề xuất “phải rút kinh nghiệm về chỉ đạo của Chính phủ, chứ không thể đổ lỗi tại bộ, ngành và địa phương”.
Hệ thống cầu vượt nhẹ được cho là góp phần giải toả ùn tắc giao thông. |
Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng, quy hoạch di dời chỉ có thể thực hiện thành công nếu “việc chỉ đạo phải hết sức quyết liệt và đồng bộ”. Thứ trưởng Nguyễn Đình Toàn cũng nhấn mạnh tình trạng các cơ quan “di nhưng không rời”, khi dù đã nhận trụ sở mới nhưng không chịu trả lại trụ sở cũ.
Bộ trưởng Giao thông vận tải Đinh La Thăng đồng tình cho rằng, Chính phủ cần có cơ chế chính sách cụ thể, minh bạch trong việc di dời các cơ quan công quyền.
“Thực tế là chẳng có bộ nào đã nhận trụ sở mới mà trả trụ sở cũ. Bản thân Chính phủ chưa kiên quyết trong việc yêu cầu các cơ quan phải trả lại trụ sở cũ. Có những bệnh viện không những không di dời được, mà thậm chí còn xây cơ sở khám - chữa bệnh cao hơn, to hơn như Bệnh viện Việt - Đức, Phụ sản Trung ương, Bạch Mai... Như vậy, nghị quyết chính phủ ban hành đã không thực hiện, mà còn làm theo hướng ngược lại tích cực hơn”, Bộ trưởng Đinh La Thăng bức xúc.
Theo ông Nguyễn Đình Toàn, Việt Nam nên học kinh nghiệm di dời trụ sở chính quyền từ các quốc gia láng giềng. Cả Hàn Quốc, Thái Lan hay Malaysia đều chọn cách làm bỏ tiền ngân sách, trái phiếu chính phủ xây luôn trụ sở mới cho các bộ, ngành, bệnh viện, trường học và sau đó chính phủ bán các cơ sở cũ chứ không để các đơn vị tự bán.
Thứ trưởng Nguyễn Đình Toàn cũng cho rằng Hà Nội “quá dễ dãi” khi phê duyệt khu đô thị mới khai trương Royal City. Vị thứ trưởng này tỏ ra “choáng” khi nhìn mật độ xây dựng ở đô thị này “vì chẳng theo một quy chuẩn, tiêu chuẩn nào. Khoảng cách giữa hai toà nhà, chiều cao mật độ rất nhiều vấn đê”. Nhìn nhận Royal City như tác nhân gây “bức xúc giao thông lớn”, Thứ trưởng Toàn cho rằng khu đô thị mới nằm trong nội đô nên gây sức nén dân cư rất lớn cho thành phố.
“Đừng để báo chí suốt ngày rêu rao bẫy giao thông”
Phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng Giao thông vận tải Đinh La Thăng đề nghị rà soát mọi cơ chế chính sách an toàn giao thông và chống ùn tắc để tháo gỡ. “Đừng để báo chí suốt ngày rêu rao bẫy giao thông. Các nhà quản lý khi đặt hệ thống đèn giao thông không ai muốn tạo bẫy, dù trong khi làm vẫn có sai sót. Và nếu cứ cố tình để lâu cái bất hợp lý là sẽ thành “bẫy”, dù không ai muốn như vậy”, ông nói.
Theo Bộ trưởng Đinh La Thăng, thời gian dừng đèn đỏ cho nhiều điểm giao thông chưa phù hợp: “Những nơi có cầu vượt, hướng cầu vượt phải ngắn đi, chiều kia dài ra nhưng lại cứ quy cho bằng nhau nên không có tác dụng”.