Theo ông Thi, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ và Thủ tướng. Thủ tướng cũng đã có ý kiến thông báo Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Tư pháp và các ngành liên quan nghiên cứu đề xuất điều chỉnh thuế bảo vệ môi trường (BVMT).
Đề xuất này còn xuất phát từ thực tế hiện nay, Việt Nam đã hội nhập sâu với thế giới, đã tham gia 11 hiệp định thương mại tự do (FTA). Theo lộ trình thực hiện các FTA, chúng ta còn phải giảm dần mức thuế nhập khẩu đối với xăng dầu, mức ưu đãi nhất là cả xăng và dầu đều về 0%.
Ông Phạm Đình Thi cho rằng Việt Nam đang thực hiện các FTA và thuế nhập khẩu giảm rất nhanh. Do đó, tăng thuế là nguồn để bù đắp lại nguồn thu ngân sách. Tuy nhiên, xét trên giác độ BVMT có thể thấy xăng dầu cũng như túi nylon, HCFC là những mặt hàng khi sử dụng gây tác động rất xấu đến môi trường. Bản thân các mặt hàng này, không chỉ Việt Nam mà các nước trên thế giới, đều quy định riêng sắc thuế, để khuyến khích người dân sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường.
Từ 1/1/2018, Việt Nam không sử dụng xăng A92 nữa mà sử dụng xăng E5, đó là một cách BVMT.
Mặt khác, giá xăng dầu của Việt Nam hiện nay so với các nước có chung đường biên giới, các nước châu Á cũng như một số nước trên thế giới, ở mức thấp. Theo xếp hạng 167 nước thì Việt Nam đứng thứ 45 từ thấp đến cao. Như vậy, giá bán lẻ của Việt Nam thấp hơn 122 nước.
Đại diện Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính) cũng cho biết theo tính toán, nếu toàn bộ các mặt hàng dự kiến tăng thuế sẽ làm số thu tăng khoảng gần 15.600 tỷ đồng, trong đó riêng xăng là gần 8.000 tỷ đồng. Theo Luật Ngân sách Nhà nước, tất cả nguồn thu từ thuế đều tập trung vào NSNN, từ đó phân bổ chi cho các nhiệm vụ theo dự toán Quốc hội quyết định, trong đó có nhiệm vụ bảo vệ môi trường.
Cũng theo ông Thi, trong phiên họp lần thứ 14 của UBTVQH cho ý kiến về dự thảo Luật sửa đổi bổ sung Luật Thuế BVMT, ngoài một số ý kiến cho rằng cần thiết phải mở rộng đối tượng chịu thuế, đưa thêm một số hàng hóa vào đối tượng chịu thuế BVMT để hướng tới phát triển kinh tế bền vững, có ý kiến nói phải làm rõ cơ sở khoa học để xem xét mở rộng khung, có ý kiến đề nghị trong lúc khung thuế BVMT của Quốc hội còn cho phép thì cần thiết Chính phủ điều chỉnh thuế BVMT.
Trước đó, Bộ Tài chính đề xuất tăng mức thuế BVMT đối với mặt hàng xăng từ 3.000 đồng/lít tăng lên mức trần 4.000 đồng/lít; dầu diesel tăng mức thuế từ 1.500 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít; dầu mazut, dầu nhờn tăng mức thuế từ 900 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít; mỡ nhờn tăng mức thuế từ 900 đồng/kg lên mức trần 2.000 đồng/kg.
Riêng nhiên liệu bay, dầu hỏa giữ như hiện hành. Theo lý giải là mức thuế của nhiên liệu bay đang ở mức trần trong khung thuế suất. Dầu hỏa là mặt hàng thiết yếu phục vụ cho đa số người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa. Nếu không có gì thay đổi thì mức thuế BVMT mới sẽ áp dụng đầu tháng 7 tới.