Bệnh nhân động kinh có thể sinh con khỏe mạnh không?

Em năm nay 22 tuổi, bị động kinh và đã điều trị ổn định. Em có thể lấy chồng và sinh con khỏe mạnh không, thưa bác sĩ? Em rất tự ti khi mắc bệnh này.

Độc giả Nguyễn Duyên, Thái Bình

ThS.BS Nguyễn Đoàn Thủy, khoa Thần kinh - Đột quỵ, BVĐK Tâm Anh Hà Nội

Hiện nay, nhiều phụ nữ mắc động kinh mặc cảm không dám lập gia đình. Không ít gia đình không cho con trai cưới vợ mắc động kinh do lo ngại vấn đề sinh đẻ, di truyền về sau.

Tuy nhiên, tôi khẳng định phụ nữ động kinh hoàn toàn có thể kết hôn và sinh ra những đứa trẻ khỏe mạnh. Phần lớn bệnh nhân động kinh sinh đẻ bình thường. Một phần trong số họ có thể đối mặt với các nguy cơ như thai nhi mắc dị tật ống thần kinh, sứt môi hở vòm miệng, thai chậm phát triển, sinh non… nếu không được điều trị và sử dụng đúng phác đồ.

Phụ nữ động kinh cần được quản lý thai kỳ chặt chẽ dưới sự tư vấn, theo dõi của bác sĩ thần kinh và sản khoa. Người bệnh khi đã được điều trị ổn định, không cần dùng thuốc, không xuất hiện cơn có thể mang thai và sinh nở bình thường.

Một số loại thuốc động kinh có nguy cơ cao đối với thai nhi. Vì vậy, nếu muốn có thai, phụ nữ đang điều trị thuốc kháng động kinh cần báo cho bác sĩ điều trị đổi sang các loại thuốc an toàn hơn. Trường hợp mang thai ngoài ý muốn hoặc chưa hỏi bác sĩ, bệnh nhân không được tự ý bỏ thuốc. Các cơn co giật không được kiểm soát có thể gây ảnh hưởng tới thai nhi. Người bệnh nên đi khám để có chỉ định điều trị phù hợp.

Phụ nữ mắc động kinh có thể mang thai và sinh con khỏe mạnh.

Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị, ở tuần thứ 17-20 của thai kỳ, phụ nữ động kinh cần tiến hành sàng lọc dị tật bẩm sinh. Trong quá trình mang thai, người bệnh nên áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, tránh dùng rượu bia, cà phê và các loại thực phẩm gây nghiện. Các loại hóa chất độc hại có trong môi trường sống cũng cần được loại bỏ.

Điều trị động kinh cho phụ nữ mang thai và trong độ tuổi sinh đẻ là vấn đề nhạy cảm. Tuy nhiên, sự tiến bộ về y khoa đã đưa đến nhiều loại thuốc thế hệ mới, giúp người bệnh quản lý tốt hơn. Các phác đồ thuốc thế hệ mới được đưa ra giúp người bệnh hạn chế sử dụng nhóm thuốc có khả năng gây dị tật thai nhi.

Phụ nữ động kinh sau sinh vẫn có thể cho con bú. Các bác sĩ sẽ lựa chọn thuốc có hàm lượng qua sữa thấp và theo dõi chặt chẽ em bé. Nghiên cứu NEAD cho thấy không có sự khác biệt về chỉ số IQ vào năm 3 tuổi giữa trẻ bú mẹ đang điều trị thuốc chống động kinh với trẻ không bú mẹ. Một số nghiên cứu trước đó cũng chỉ ra rằng không có tác động bất lợi nào lên sự phát triển tâm thần và thể chất của trẻ bú sữa mẹ đang điều trị thuốc chống động kinh. Sữa mẹ là nguồn cung cấp kháng thể cần thiết cho em bé trong giai đoạn đầu của sự phát triển.

Bệnh động kinh có thể di truyền. Khoảng 4-5% trẻ bị động kinh nếu bố hoặc mẹ mắc động kinh. Tỷ lệ này tăng lên 20% nếu cả bố và mẹ đều mắc. Phụ nữ động kinh nên lựa chọn bạn đời phù hợp. Trường hợp trẻ sinh ra không may bị động kinh vẫn có thể được điều trị, kiểm soát cơn co giật và có cuộc sống bình thường.

Cơn động kinh có thể gây nguy hiểm cho người bệnh khi tham gia giao thông, làm việc trên cao, bơi lội… Vì vậy, người bệnh động kinh cần chữa trị. Tỷ lệ khỏi bệnh lên tới 70%, người bệnh có thể cắt được cơn động kinh và trở lại cuộc sống bình thường. 30% còn lại có thể dùng thuốc duy trì và đảm bảo cuộc sống khỏe mạnh.

Hiện nay, người bệnh động kinh chịu thiệt thòi do định kiến xã hội. Tâm lý e ngại, sợ bị cười chê khiến nhiều người bỏ dở phác đồ điều trị gây hậu quả đáng tiếc. Động kinh không phải bị “điên”. Ngoài cơn co giật, người bệnh vẫn có thể sống và sinh hoạt bình thường. Vì vậy, bệnh nhân, người nhà và cộng đồng cần có cái nhìn đúng về bệnh.