Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Bên trong bãi thử hạt nhân bí mật thời Liên Xô

Một bãi thử hạt nhân trên lãnh thổ Kazakhstan là nơi Liên Xô thực hiện vài trăm vụ thử vũ khí nguyên tử khiến tỷ lệ người mắc ung thư, dị tật bẩm sinh ở khu vực lân cận tăng vọt.

bai thu hat nhan Semipalatinsk anh 1
Chương trình hạt nhân của Liên Xô cũ bắt đầu ngay sau khi Đại chiến Thế giới thứ hai kết thúc. Phần lớn bãi thử vũ khí hạt nhân nằm ở những nơi rất xa xôi. Bãi thử hạt nhân Semipalatinsk nằm ở phía nam của một thung lũng gần sông Irtysh ở Kazakhstan. Nó có diện tích 18.000 km2. 
bai thu hat nhan Semipalatinsk anh 2
Vị trí bãi thử Semipalatinsk (vùng màu cam) trên bản đồ.
bai thu hat nhan Semipalatinsk anh 3
Thành phố Semipalatinsk cách bãi thử khoảng 150 km về phía đông. Hơn 100.000 người dân sống trong thành phố và vài trăm nghìn người khác sống trong khu vực có bán kính 80 km tính từ bãi thử.

 


bai thu hat nhan Semipalatinsk anh 4
Từ năm 1949 tới năm 1989, Liên Xô thực hiện 456 vụ thử hạt nhân ở bãi thử Semipalatinsk. Các vụ nổ diễn ra trên không, trên mặt đất và dưới lòng đất, phát tán phóng xạ vào khí quyển và nguồn nước.

 


bai thu hat nhan Semipalatinsk anh 5
Đôi khi giới chức báo trước cho người dân về những vụ thử họ sắp thực hiện. Trước khi vụ nổ diễn ra, người dân chạy ra khỏi nhà vì chúng có thể rung lắc khi bom nổ.
bai thu hat nhan Semipalatinsk anh 6
Từ khi vụ nổ đầu tiên diễn ra, tỷ lệ người mắc ung thư, dị tật bẩm sinh, liệt dương, máu trắng tăng vọt trong vài năm. Rất nhiều trẻ ra đời với hệ thần kinh tổn thương, xương biến dạng và thiếu tay, chân. Một cựu giám đốc của Bệnh viên Ung thư Semipalatinsk ước tính ít nhất 60.000 đã mất mạng do ung thư.
bai thu hat nhan Semipalatinsk anh 7
Chính phủ Liên Xô thời đó giấu kín những vụ thử hạt nhân đến nỗi ngay cả cộng đồng tình báo Mỹ cũng không biết. Mãi đến thập niên 80, nhiều nhà hoạt động xã hội ở Kazakhstan mới đấu tranh để buộc Moscow ngừng sử dụng bãi thử.
bai thu hat nhan Semipalatinsk anh 8
Những hố khổng lồ do vụ nổ hạt nhân tạo nên.
bai thu hat nhan Semipalatinsk anh 9
Năm 2001, chính phủ Kazakhstan xây đài tưởng niệm các nạn nhân của bãi thử tại thành phố Semipalatinsk. Họ đặt tên đài tưởng niệm là "Mạnh mẽ hơn cái chết".
bai thu hat nhan Semipalatinsk anh 10
Các đường hầm, tòa nhà, tháp bê tông và các công trình khác của bãi thử vẫn còn nguyên.
bai thu hat nhan Semipalatinsk anh 11
Ngày nay nồng độ chất phóng xạ trong bãi thử và khu vực xung quanh tương đối thấp, song ở một số vùng, nồng độ có thể cao hơn khá nhiều.
bai thu hat nhan Semipalatinsk anh 12
Một nhóm du khách thăm một hầm ngầm trong bãi thử.

Mỹ khoe bom hạt nhân thông minh đắt nhất thế giới

Không quân Mỹ phát triển và thử nghiệm thành công bom hạt nhân chiến thuật thông minh B61-12, có khả năng phá hủy mục tiêu sâu trong lòng đất với độ chính xác cao.

Mô phỏng tác động từ thảm họa hạt nhân Chernobyl năm 1986 Ngày 26/4/1986 đi vào lịch sử nhân loại khi sự cố xảy ra ở nhà máy điện nguyên tử Chernobyl, với lượng phóng xạ rò rỉ lớn gấp 400 lần quả bom nguyên tử Mỹ thả xuống Hiroshima.

Quân Vũ

Ảnh: CTBTO

Bạn có thể quan tâm