Đây là một nội dung được đặt ra tại hội thảo “Xã hội hóa hoạt động quản lý, khai thác cảng hàng không sân bay ở Việt Nam”, do Báo Lao Động và Cục Hàng không tổ chức ngày 8/4.
Tai hội thảo, các chuyên gia kinh tế cho rằng, chuyển nhượng hạ tầng hàng không là giải pháp tối ưu nhất trong tình hình ngân sách eo hẹp, nợ công gần chạm trần như hiện nay. Tuy nhiên, cách thức chuyển nhượng, định giá, đặc biệt những tác động sau khi chuyển nhượng là vấn đề được các chuyên gia yêu cầu làm rõ.
 |
| Khu dịch vụ nhà hàng, phục vụ nhu cầu ăn uống của hành khách tại sân bay Nội Bài. |
Tiến sĩ, chuyên gia hàng không Lương Hoài Nam cho rằng, người dân và hành khách sẽ rơi vào thế “giằng xé” trong chủ trương tư nhân hóa hạ tầng hàng không.
“Người dân thường không muốn đóng thêm thuế để nhà nước đầu tư sân bay. Họ ủng hộ việc tư nhân hóa. Nhưng chuyển nhượng cho tư nhân, họ lại lo xảy ra tình trạng độc quyền”.
Ông Nam dẫn ra trường hợp ở Australia. Sau khi nhận chuyển nhượng, doanh nghiệp (DN) tư nhân lập tức đòi tăng chi phí gửi xe ô tô tại sân bay, tăng giờ bay vào ban đêm, khiến người dân ở đây bức xúc.
Ông Lại Xuân Thanh, Cục trưởng Hàng không cho rằng, chống độc quyền là một trong các tiêu chí đặt ra trong quá trình chuyển nhượng. Hiện nay, các loại phí hàng không do Bộ Tài chính quy định, nên giá dịch vụ hàng không khó có biến động lớn. Trong các hợp đồng chuyển nhượng tới đây, Bộ GTVT cũng sẽ quy định cụ thể lộ trình tăng giá dịch vụ hàng không.
Cũng theo ông Thanh, giá dịch vụ phi hàng không là một trong những yếu tố quan trọng cần tính đến khi chuyển nhượng. Theo Cục trưởng Hàng không, Luật Hàng không dân dụng bổ sung, sửa đổi mới được Quốc hội thông qua, cho phép Bộ GTVT đưa ra khung giá với các sản phẩm dịch vụ thiết yếu, nên các DN nhận chuyển nhượng khó có thể tăng giá tùy ý.
Nhìn nhận về vấn đề này, Thứ trưởng GTVT Phạm Quý Tiêu cho rằng: Ngành hàng không vốn có tính độc quyền tự nhiên, vì liên quan đến an ninh quốc phòng. Không phải ai cũng được mang sản phẩm dịch vụ tới cảng hàng không để cung cấp. Do đó, nguy cơ độc quyền dịch vụ, ngay cả bát phở tại sân bay là hiện hữu.
Việc chuyển sự quản lý từ chủ thể này sang chủ thể khác sẽ không thể tránh được nguy cơ này. Ông Tiêu cho hay, trong quá trình soạn thảo khung pháp lý chuyển nhượng, Bộ GTVT sẽ chú ý tới việc này.
