10 năm trước, Barca là CLB hay nhất lịch sử bóng đá hiện đại, nhưng tuần tới đội chủ sân Camp Nou sẽ xuất hiện ở lễ bốc thăm Europa League. Barca sẽ phải đá 2 lượt trận play-off vào tháng 2 để giành quyền tiến vào vòng 16 đội ở sân chơi hạng hai tại châu Âu.
 |
| Barca thua thiệt toàn diện trước Bayern. Ảnh: Reuters. |
Tiêu chuẩn của Barca
Việc chứng kiến Barca thua Bayern Munich 0-3 là nỗi buồn khó có thể diễn tả. Nó không choáng ngợp như trận thua 2-8 vào năm ngoái, nhưng ở mức độ nào đó còn thê thảm hơn. Bayern có thể dễ dàng ghi 8 bàn vào lưới Barca tại Allianz Arena nếu đó là nhiệm vụ của họ. Đại diện nước Đức cứ lên bóng là phá vỡ được phòng tuyến của gã khổng lồ xứ Catalunya.
Những gì người hâm mộ thấy ở Barca tại Allianz Arena là CLB trống rỗng, biểu tượng không thể rõ hơn của việc nợ đầm đìa và thiếu phương hướng cả trong lẫn ngoài sân cỏ.
Điều đáng buồn là hình ảnh của chính Barca lại xuất hiện ở mọi đội bóng hùng mạnh trên toàn cõi châu Âu lúc này. Tiêu chuẩn Barca từng tạo ra trở thành kim chỉ nam cho phần còn lại. Chỉ cần nhìn vào Man City hay PSG là hiểu.
Ở góc độ nào đó, cả hai vẫn là những kế hoạch chưa thành công. Bất chấp hàng tỷ bảng bỏ ra, không ai chạm được tới chức vô địch Champions League. Nhưng sau mỗi năm, cả hai đều tiến gần hơn tới ngôi vị bá chủ của bóng đá châu Âu khi góp mặt trong các trận chung kết những mùa gần đây.
Sớm thôi, Man City và PSG sẽ vô địch, và cả những đội bóng khác nữa. Tất cả số này đều được điều hành bởi những con người cũ của Barca và chơi bóng bằng triết lý của Barca.
Ferran Soriano rời Barca vào năm 2008, và Txiki Begiristain làm điều tương tự sau đó 2 năm khi nhiệm kỳ đầu tiên của Joan Laporta đến hồi kết. Năm 2012, cả hai đoàn tụ tại Man City, CLB đặt mục tiêu mua công thức làm bóng đá khiến Barca thành công và được yêu mến trên toàn thế giới.
Man City khi ấy gần như là tờ giấy trắng. Sau 4 năm kể từ khi được Abu Dhabi mua lại, nửa xanh thành Manchester chỉ có 1 FA Cup và 1 danh hiệu Premier League. Soriano và Bergiristain vì thế có cơ hội để xây dựng một phiên bản Barca mới tại Premier League.
Trong suốt nhiều năm, họ mang hàng loạt người cũ của Barca về Etihad, nhưng bước ngoặt chỉ tới vào năm 2016 khi Pep Guardiola được bổ nhiệm. Nhà cầm quân người Tây Ban Nha tái ngộ với Soriano cùng Begiristain. Song Pep không dừng lại ở đó. Ông đưa một loạt đội ngũ thân tín thời còn ở Barca về Man City, như Manel Estiarte, Domenec Torrent, Carles Planchart và Lorenzo Buenaventura.
Sau mùa giải đầu tiên không thành công, Pep cùng đồng sự biến Man City thành cỗ máy chơi bóng thành công và hấp dẫn như chính Barca trong quá khứ.
Mùa 2017/18, Man City thiết lập nên tiêu chuẩn mới trong lịch sử bóng đá Anh khi lên ngôi vô địch với 100 điểm cùng 106 bàn thắng. Mùa sau, Man City bảo vệ thành công chức vô địch sau khi khống chế được Liverpool cực mạnh của Juergen Klopp và có 4 chức vô địch quốc nội.
Bất chấp việc bị Liverpool vượt mặt vào mùa giải 2019/20, Man City nhanh chóng thiết lập lại trật tự bằng chức vô địch vào mùa trước. Man City chưa có được thành công tại châu Âu, nhưng sự xuất hiện của Pep Guardiola giúp Man City trở thành đội bóng thi đấu với lối chơi hấp dẫn nhất lục địa già suốt hơn 5 năm qua.
Barca chỉ còn biết ngồi và xem Man City chơi bóng. Từ đội ngũ lãnh đạo, HLV và cả chính thứ bóng đá từng giúp Barca hãnh diện với phần còn lại giờ đã bén rễ và phát triển mạnh mẽ trên đất Anh. Cách chơi bóng pressing tầm cao, phòng ngự dâng cao, kiểm soát bóng, không còn thuộc về Barca nữa. Giờ nó là của Man City, vì đội bóng này đã bỏ tiền ra mua nó.
 |
| Man City tiêu diệt Barca về chuyên môn thượng tầng, còn PSG làm điều này trên sân cỏ với chữ ký Neymar. Ảnh: Reuters. |
Cuộc đua thất bại trước PSG
PSG đã lỡ chuyến tàu vơ vét những nhân vật làm bóng đá chóp bu của Barca khi Qatar mua lại đội bóng Pháp vào năm 2011, thời điểm Man City đã có được 2 thống soái một thời của Barca là Soriano và Begiristain.
Bởi vậy khi triết lý của Barca lan tỏa tại Man City từ các quan chức, PSG quyết định làm điều đơn giản hơn: Họ mua luôn cầu thủ của Barca.
Khác Man City, PSG hướng tới các ngôi sao tầm cỡ trong những buổi bình minh của đội bóng này, từ Zlatan Ibrahimovic, David Beckham, Edinson Cavani đến Angel Di Maria. Song không ai trong số này tầm cỡ như Neymar vào năm 2017.
Chỉ 4 tháng sau khi bị Barca hạ nhục 6-1 tại Camp Nou, PSG chi 222 triệu euro cuỗm đi người trẻ nhất và tiềm năng nhất trong bộ ba "M-S-N" trứ danh của gã khổng lồ xứ Catalunya.
Đó đơn giản là cú đấm chí mạng bằng tiền mà Barca không thể làm gì nổi. Thương vụ đắt giá nhất lịch sử khiến Barca tổn thương nặng nề. Đội chủ sân Camp Nou mất hàng trăm triệu euro trong suốt những năm sau đó để khỏa lấp khoảng trống Neymar bỏ lại.
Và trong cuộc cạnh tranh tiền bạc với PSG, Barca thất bại. Hệ quả đau đớn nhất đến vào mùa hè vừa rồi, khi Barca không giữ chân nổi Lionel Messi và để cầu thủ vĩ đại nhất lịch sử gia nhập chính PSG.
Barca từng là trung tâm của bóng đá hiện đại với triết lý vượt trội cùng đội ngũ nhân sự siêu đẳng. Nhưng giờ họ đánh mất tất cả khi bị các kình địch giàu có hơn, mạnh mẽ hơn rút ruột từ bên trong. Barca giờ còn lại gì? Sân vận động lớn nhất châu Âu, bảo tàng danh hiệu và màu áo vô hồn.
Xavi có thể là người được chọn để tái thiết lại Barca từ những cầu thủ trẻ. Không ai có cơ hội tốt hơn Xavi để tiêm triết lý Pep Guardiola trở lại Camp Nou, dù Barca hiện tại chẳng có đủ số lượng lẫn chất lượng để đua tranh với những đội bóng hàng đầu.
Những gì thế giới lúc này là Barca tụt xuống Europa League và kém Real Madrid tới 16 điểm ở La Liga. Xavi đang xây lại Barca từ tro bụi chứ không phải đống đổ nát.
Barca cũng có thể coi là hình ảnh tiêu biểu của sự phát triển và lụi tàn trong bóng đá hiện đại: Những đội bóng lớn cạnh tranh với nhau, và khán giả ngây thơ tin ai đó với ý tưởng cùng mô hình tốt kiểu gì cũng sẽ bị đạo nhái.
Song nhìn vào sự lụi tàn từ từ của Barca suốt 10 năm qua, cùng việc các đội bóng giàu có hơn luôn có những gì họ muốn, thực tế tàn nhẫn hơn nhiều lần. Hậu quả của việc sở hữu ý tưởng và mô hình tốt không phải là bị đạo nhái, mà bị hủy hoại.
