Mùng 3/3 âm lịch hàng năm, lễ hội đền Trấn Vũ, phường Thạch Bàn, quận Long Biên (Hà Nội) diễn ra. Tại đây đang lưu giữ bức tượng đồng Huyền Thiên Trấn Vũ có niên đại từ năm 1802.
|
Sáng 9/4, nhân dịp lễ hội, Cục phó cục Di sản (bên phải) đã trao Quyết định công nhận pho tượng Trấn Vũ là Bảo vật quốc gia cho lãnh đạo phường Thạch Bàn.
|
Tượng Huyền Thiên Trấn Vũ nặng 4 tấn, cao 3,96 m, là một trong những bức tượng nguyên khối lớn nhất Việt Nam, đồng thời cũng là một trong những đỉnh cao của nghệ thuật đúc đồng nước ta thời xưa. Trong văn hóa phương Đông, Huyền Thiên Trấn Vũ là vị thánh cai quản phương Bắc. Từ xa xưa, người Việt đã có tục thờ Trấn Vũ. Làng Ngọc Trì (nay là phường Thạch Bàn, quận Long Biên) là một trong những địa danh thờ ngài.
|
Tượng Huyền Thiên Trấn Vũ được tạc trong dung mạo một đạo sĩ, mặt vuông chữ điền, nghiêm nghị để râu dài.
|
Mình khoác áo giáp chiến bào với những hoa văn tinh xảo. Để đảm bảo cho bức tượng có tính thẩm mỹ cao, năm 2005, ban quản lý di tích đã cho phủ sơn màu đen và thiếp vàng các đường nét hoa văn bên ngoài.
|
Bức tượng có dáng ngồi khoan thai, tay trái bắt quyết.
|
Tay phải tướng úp trên đốc kiếm. Thanh kiếm có rắn quấn quanh được chống trên lưng rùa. Đây cũng là nét đăc trưng của các bức tượng Huyền Thiên Trấn Vũ.
|
Phần đấu gối bức tượng là hoa văn hổ phủ tinh xảo được thiếp vàng.
|
Theo PGS.TS Trần Lâm Biền, phần lớn các khu vực gần đê sông Hồng đều có đền thờ Huyền Thiên Trấn Vũ với mục đích để cầu mưa thuận gió hòa, trị thủy hoặc tiêu thủy.
|
Trong văn hóa phương Đông, Huyền Thiên Trấn Vũ là vị thánh cai quản phương Bắc. Từ xa xưa, người Việt đã có tục thờ Trấn Vũ. Theo bia đá dựng năm 1820 tại đền, xưa kia, Vua Lê Thánh Tông khi đi đánh Chiêm Thành đã nghỉ chân tại đây. Nhà vua được thần Trấn Vũ ứng mộng. Vì vậy, vua Lê Thánh Tông đã cho lập đền, đúc tượng thờ Huyền Thiên Trấn Vũ. Năm 1788, nhân dân địa phương đã đóng góp đúc tượng Huyền Thiên Trấn Vũ bằng đồng. 14 năm sau (năm 1802) pho tượng mới hoàn thành.
Với những giá trị đặc biệt này, tháng 12/2015, Thủ tướng Chính phủ đã ra quyết định công nhận tượng đồng Huyền Thiên Trấn Vũ là Bảo vật quốc gia. Trong ngày vui đón bằng công nhận, đại diện chính quyền quận Long Biên và phường Thạch Bàn thay mặt nhân dân địa phương khẳng định sẽ gìn giữ và phát huy những di sản quý báu này.