 |
Apple đã vượt qua đại dịch Covid-19 với nhiều thành tích ấn tượng. iPhone 12, thế hệ iPhone 5G được mong đợi, có doanh thu rất tốt. Chiếc Macbook đầu tiên chạy con chip do hãng tự sản xuất đã nhận được rất nhiều đánh giá tích cực. Apple còn là công ty đầu tiên của Mỹ đạt giá trị vốn hóa 2.000 tỷ USD.
Ông lớn công nghệ này vẫn đạt được nhiều thành tựu dù các cửa hàng trên thế giới đều phải đóng cửa vì dịch bệnh.
Nhưng Apple lại không thỏa mãn với điều này. Các nhà đầu tư và khách hàng của hãng đều đang đắn đo về sản phẩm tiếp theo, đặc biệt là thứ có thể thay thế iPhone trong tương lai. Đây là thị trường đem đến nguồn thu khổng lồ cho hãng nhưng đã chững lại trong vài năm gần đây ngay cả trước mùa dịch.
Kể từ khi tiếp nhận vị trí của Steve Jobs gần 10 năm trước, CEO Tim Cook đã chứng minh mình là nhà cải cách tài ba bằng việc mở rộng các thiết bị đeo được như Apple Watch và AirPods. Nhờ Tim Cook, Apple đã có địa vị trên thị trường dịch vụ số hóa (như nghe nhạc, xem video) đang phát triển nhanh chóng.
 |
| Bộ 3 sản phẩm được cho là quan trọng nhất trong tương lai của Apple: xe tự lái, iPhone gập và kính AR. Ảnh: Insider. |
Giờ chính là lúc để nhìn xem trong khoảng 5-10 năm nữa, Tim Cook sẽ làm được gì. Với đội ngũ điều hành kỳ cựu được điều động vào các vai trò trọng yếu, hãng công nghệ đang bắt đầu giai đoạn tiếp theo của cuộc cách mạng thông qua những sản phẩm mang tính thách thức nằm ngoài những gì hãng công nghệ đã và đang làm từ trước đến nay.
Theo Insider, một cặp kính thông minh và điện thoại gập đang được sản xuất. Đương nhiên, thật thiếu sót khi không nhắc đến xe tự lái, sản phẩm hứa hẹn sẽ là cú cược lớn nhất trong lịch sử hoạt động của công ty.
Nhiều chuyên gia cho rằng điều quan trọng nhất không phải định hướng thiết kế hay kỹ thuật sản xuất, mà là liệu Apple có thể vượt qua cái bóng quá lớn của iPhone hay không.
Thiết bị điện toán tiếp theo của Apple
Có nhiều bài báo và tin đồn đã chỉ ra Apple đang nghiên cứu công nghệ kính thực tế ảo VR và AR. Lời đồn càng lan rộng hơn với tin tức công ty đang dự tính thực hiện cặp kính VR, là tiền thân của bộ kính AR.
 |
| Apple được cho là đang phát triển kính thực tế ảo đầu tiên của mình. Ảnh: Martin Hajek. |
Theo Bloomberg, sản phẩm kính thực tế ảo sẽ hướng đến phục vụ cho dân lập trình hơn là người dùng phổ thông. Bộ kính sẽ là động lực thúc đẩy các lập trình viên xây dựng các ứng dụng mới dựa trên công nghệ AR và VR, trước khi các thiết bị đeo được ra mắt sau này.
Nước đi khác thường của Apple sẽ trả lời cho câu hỏi liệu cặp kính của hãng sẽ thành công hay thất bại. Đó cũng chính là thách thức mà các ông lớn công nghệ khác như Facebook, Microsoft và Sony đang phải đối mặt.
IDC cho biết thị trường toàn cầu của các thiết bị sử dụng công nghệ AR và VR đang chững lại kể từ quý III/2020, số lượng đơn hàng giảm xuống còn 569.000 đơn. Lý do là bởi Sony và Oculus đang chuyển giao sang các thiết bị đời mới. Tuy nhiên con số này vẫn còn thua kém quá nhiều so với 354,7 triệu đơn hàng smartphone trong cùng kỳ.
Bộ kính thực tế ảo sẽ được trang bị cảm biến và màn hình hiện đại, với hơn 10 chiếc camera để theo dõi chuyển động tay, màn hình 8K và hỗ trợ theo dõi hành vì mắt người dùng (ET), theo trang The Information.
Apple thường không tạo ra sản phẩm thay thế các thiết bị trước đó. Họ sẽ tạo ra sự lựa chọn khác cho người dùng.
Neil Cybart, nhà phân tích chuyên nhận định về Apple.
Việc Apple đột nhiên nhảy vào thị trường thực tế ảo tương tự với việc hãng mở rộng sang các thiết bị đeo như Apple Watch và AirPods, theo Neil Cybart, nhà phân tích chuyên nhận định về Apple.
“Apple thường không tạo ra sản phẩm thay thế các thiết bị trước đó. Họ sẽ tạo ra sự lựa chọn khác cho người dùng. Các sản phẩm đó có một số tính năng từ các thiết bị trước của hãng”, Cybart trả lời phỏng vấn tờ Insider.
Cho đến bây giờ, chiến lược này hoàn toàn chính xác. Apple Watch và AirPods là hai thiết bị có thể thực hiện một số chức năng của iPhone một cách tinh giản và chúng đã đưa Apple lên vị trí dẫn đầu thị trường dù hãng chỉ là “người đến sau”.
Thế hệ mới trong mảng thiết kế của Apple
Apple bước chân vào lĩnh vực mới như thực tế ảo chính là lời khẳng định rằng bộ phận thiết kế của công ty vừa thực hiện “thay máu” bộ phận lãnh đạo.
Nhà thiết kế Jony Ive dành ra 30 năm để xây dựng thiết kế cho Apple từ những sản phẩm đầu tiên, từ iMac đến iPhone, Apple Watch và khuôn viên Apple Park của công ty. Nhưng ông đã rời khỏi công ty vào năm 2019 để mở công ty thiết kế riêng và Apple chính là một trong những khách hàng của công ty này.
Nhà thiết kế nổi tiếng nhất của Apple không còn làm việc cho riêng họ. Chính vì vậy, hãng công nghệ đã bắt đầu chuyển hướng sang các công nghệ số hóa như VR, AR hay điện thoại gập.
 |
| Cựu trưởng bộ phận thiết kế Jony Ive and CEO Tim Cook. Ảnh: Insider. |
Hai nhà thiết kế kỳ cựu của Apple là Evans Hankey, Phó chủ tịch Thiết kế Kiểu dáng Công nghiệp và Alan Dye, Phó chủ tịch Thiết kế Giao diện Người dùng đều đang dưới quyền điều hành của Jeff Williams, Trưởng bộ phận thiết kế.
Theo Bloomberg, Alan Dye đã tiếp nhận việc quản lý thiết kế cho Apple trong rất nhiều năm. Vào năm 2015, sau khi ra mắt Apple Watch và Jony Ive đảm nhiệm vị trí trưởng bộ phận thiết kế, Alan Dye được bổ nhiệm quản lý bộ phận thiết kế cùng với Richard Howarth.
Evans Hankey đã làm việc ở Apple hơn một thập kỷ và là tay trái đắc lực của Ive trong quãng thời gian ông làm việc ở công ty. Bà còn nắm giữ nhiều bằng sáng chế các sản phẩm thiết kế, Wall Street Journal cho biết.
Nhưng bà không còn xuất hiện công khai nhiều nữa. Bà rất hiếm khi trả lời phỏng vấn từ báo giới, trong khi Alan Dye chính là người phát ngôn về Apple Watch và các phần mềm của Mac trong những năm gần đây. Bà chưa bao giờ xuất hiện tại các sự kiện quan trọng của Apple hay video quảng bá sản phẩm.
Sự rời đi của Jony Ive không phải là cú sốc duy nhất trong đội ngũ thiết kế của công ty gần đây. Vào năm 2019, 4 thành viên của bộ phận thiết kế Rico Zorkendorfer, Miklu Silvanto, Julian Honig, and Daniele De Iuliis cũng đã rời đi.
Nhưng sự ra đi của Jony Ive và những thành viên kỳ cựu khác thuộc bộ phận thiết kế không hề ảnh hưởng đến tham vọng của Apple trong những sản phẩm sắp tới. Theo Bloomberg, Jony Ive đã tạm ngưng vai trò của mình trong các hoạt động của công ty từ lâu. Điều đó có nghĩa là các thành viên như Hankey và Dye có lẽ đã điều hành bộ phận trong vài năm qua.
Những lần từ chức gần đây cũng cho thấy ông lớn công nghệ đã có cơ hội để chiêu mộ thêm những nhân tài mới, trẻ trung, trưởng thành trong thời đại của iPhone, có thể tìm ra hướng đi cho những sản phẩm mới, Cybart cho biết.
Tương lai của iPhone
Apple cũng thử nghiệm với các công nghệ tích hợp mà các đối thủ đã thất bại trước đó: điện thoại gập. Vào tháng 1, Bloomberg cho biết công ty đã xây dựng thành công bản mẫu (prototype) của một chiếc smartphone gập. Đây là sản phẩm chiến lược của Samsung để phát triển các thiết bị di động của nhãn hàng.
 |
| Samsung Galaxy Fold - chiếc điện thoại gập đến từ Samsung. Ảnh: Insider. |
Nhưng cũng như VR và AR, điện thoại gập lại không được người dùng chào đón bởi giá thành quá cao so với các mẫu điện thoại thông thường. Công ty nghiên cứu thị trường Gartner dự đoán những chiếc điện thoại gập sẽ chỉ chiếm dưới 5% thị trường điện thoại cao cấp vào năm 2023, và các nhà phân tích chiến lược cũng cho biết lượng đơn hàng của điện thoại gập sẽ chỉ khoảng 100 triệu đơn vào năm 2025.
Nhưng điều đó không có nghĩa là các ông lớn công nghệ như Apple nên xóa sổ điện thoại gập vào lúc này. Những chiếc điện thoại nắp gập như Motorola Razr đã trở nên phổ biến dù lúc bấy giờ điện thoại hình thanh kẹo vẫn dễ bỏ túi, tiện lợi và bền hơn, Horace Dediu, nhà sáng lập và phân tích tại Asymco, người đã dành ra 8 năm làm việc ở Nokia, trả lời phỏng vấn của Insider.
 |
| Apple đang thử nghiệm với công nghệ điện thoại gập. Ảnh: EverythingApplePro. |
Tuy nhiên, Apple vẫn có những mánh khóe giúp tinh giản công nghệ và tập trung phát triển giao diện để sử dụng được trên các thiết bị số hóa như click wheel trên iPod, Patrick Moorhead, người sáng lập, nhà phân tích đứng đầu tại Moor Insights & Strategy cho hay. Đây chính là lợi thế của ông lớn công nghệ này trong việc thực hiện điện thoại gập và kính thực tế ảo.
Dù là kính VR, iPhone gập hay một chiếc xe do chính Apple thiết kế, thành công đều sẽ dựa trên 2 yếu tố chính. Đầu tiên, hãng phải chọn thời điểm thích hợp bằng cách tiến vào thị trường khi các thiết bị này đang dần phát triển mạnh mẽ và phải là trước khi một đối thủ nào đó “nẫng tay trên” và thiết lập vị trí số 1.
Apple đã thực hiện thành công chiến lược này với iPhone, iPod, iPad và Apple Watch nhưng lại để mất thời cơ với loa thông minh. Mặc dù công ty sở hữu hai sản phẩm loa thông minh tích hợp trợ lý ảo Siri là HomePod và HomePod Mini, kẻ thống trị thị trường vẫn là Echo của Amazon với công nghệ nhà thông minh và trợ lý ảo của mình.
Samsung cũng đang trên đà vượt mặt Apple trong năm 2013, 2014 bởi thị trường smartphone đang dần chuyển hướng sang các thiết bị smartphone màn hình to, rẻ. Đây chính là tiêu chí mà các hãng sản xuất điện thoại Android đã làm được từ sớm so với Apple.
Trong lúc đó, các đối thủ của hãng công nghệ này cũng tập trung đầu tư vào bộ phận thiết kế, Gadi Amit, Chủ tịch và là nhà thiết kế đứng đầu tại New Deal Design cho biết.
Ông trả lời tờ Insider, “Apple đang gặp thách thức trong việc thống trị mảng thiết kế công nghiệp. Mọi người không thể bỏ qua những bước tiến mà Samsung, Google và Microsoft đã thực hiện".
Nhưng trên hết, thành công của hãng công nghệ này trên lĩnh vực mới như điện thoại gập là nhờ việc cho ra mắt sản phẩm mới khi chắc chắn mình có thể tạo ra sự thay đổi lớn. Bên cạnh đó, việc bộ phận thiết kế và phát triển sản phẩm nên làm việc cùng nhau thay vì hoạt động riêng lẻ cũng là một yếu tố quan trọng.
“Đây là cả một hệ thống, chứ không chỉ là những cá thể làm việc với nhau. Cách thức họ hợp tác nói lên tất cả. Bất cứ ai tách khỏi Apple cũng không thể nào đạt được những thành tựu như cả tập thể công ty đã đạt được", Dediu chia sẻ.
