Phân tích
 |
Australia là đối thủ làm nền cho hành trình như mơ của U23 Việt Nam tại Trung Quốc cách đây 3 năm. Chiến thắng 1-0 ở lượt đấu thứ hai của vòng bảng ngày đó giúp thầy trò Park Hang-seo có quyền được tính toán trước Syria ở lượt cuối.
Những gì diễn ra sau đó là ký ức sôi nổi và đẹp đẽ nhất mà bóng đá Việt Nam từng mang lại. Song đội U23 Australia gục ngã trước Quang Hải và đồng đội ngày đó khác hoàn toàn so với đội tuyển Australia chúng ta sẽ đối đầu vào ngày 7/9 tới tại Mỹ Đình.
 |
| Australia toàn thắng tại Vòng loại World Cup 2022 khu vực châu Á, ghi 31 bàn, thủng lưới 2 lần sau 9 trận. Ảnh: Reuters. |
Sức mạnh Australia
Chỉ 3 trong số 23 cầu thủ của đội hình U23 Australia ngày đó có tên trong đội ngũ ĐT Australia hiện tại của HLV Graham Arnold. Đó là thủ môn Paul Izzo cùng hai tiền vệ Riley McGree và Ajdin Hrustic. Chỉ 1 trong số này đá chính, đó là trường hợp của Hrustic.
Điểm chung của câu chuyện 3 năm trước với hiện tại là việc Hrustic vẫn đeo áo số 10. Trên đất Trung Quốc trong quá khứ, Hrustic là một trong những cầu thủ Australia chơi nổi bật nhất trước đội quân của HLV Park Hang-seo. Ngôi sao hiện khoác áo Frankfurt tại Bundesliga liên tục buộc thủ thành Bùi Tiến Dũng ngày đó phải trổ tài.
 |
| Tom Rogic là ngôi sao nguy hiểm bậc nhất của Australia lúc này. Ảnh: Getty. |
Hiện tại, việc được khoác áo số 10 là một minh chứng cho thấy tiền vệ này có vị thế nhất định ở đội hình tuyển Australia. Hrustic đá chính 5 trong tổng số 6 trận gần nhất của Australia tại Vòng loại World Cup 2022 khu vực châu Á.
Anh ghi 1 bàn trong chiến thắng 3-0 trước Kuwait, kiến tạo 3 lần chỉ sau 21 phút thi đấu ở chiến thắng 7-1 trước Đài Bắc Trung Hoa. Trước khi tập trung cùng ĐT Australia thi đấu tại VL World Cup 2022, Hrustic đá chính 2 trận gần nhất của Frankfurt tại Bundesliga.
So với việc các cầu thủ Việt Nam chỉ tập chay, đá giao hữu nội bộ và vừa mới thua Saudi Arabia, nhịp thi đấu của Hrustic thực sự là mơ ước.
Song điều đáng bàn nhất là việc Hrustic không phải ngôi sao số một và đáng chú ý nhất của tuyển Australia. Trước Trung Quốc, Hrustic đá trọn 90 phút nhưng dấu ấn tiền vệ này tạo ra không nhiều. Trong cách vận hành sơ đồ 4-3-3 của ĐT Australia, tiền vệ này đóng vai trò thi đấu lệch phải trong hàng tiền vệ 3 người, và thường đóng vai trò di chuyển, tranh chấp bóng để tạo khoảng trống nhiều hơn là kiến tạo.
Sở dĩ Hrustic phải đảm nhiệm vai trò công nhân này là bởi Australia có Tom Rogic. Tiền vệ sinh năm 1992 là ngôi sao trong vai trò hộ công ở Celtic. Khả năng của Rogic là điều đã được khẳng định trong thời gian dài tại châu Âu.
Trước Trung Quốc, Rogic là ngòi nổ quan trọng của Australia. Ngôi sao số 23 là người kiến tạo cho Martin Boyle ghi bàn nâng tỉ số lên 2-0, và là nhân vật đóng vai trò quyết định ở bàn ấn định tỷ số 3-0 với pha chuyền bóng cho Awer Mabil xé toạc hàng phòng ngự Trung Quốc. Phong tỏa ngôi sao này là điều không dễ dàng khi Australia vẫn còn những mũi tấn công nguy hiểm khác.
 |
| Đây là vị trí của trung phong số 9 Adam Taggart ngay trước tình huống diễn ra bàn mở tỷ số. Taggart chủ động di chuyển xuống hẳn hàng tiền vệ để tạo khoảng trống cho hai đồng đội trên hàng tiền đạo chiếm lĩnh khoảng trống. |
 |
| Pha bóng sau cùng diễn ra như thế này. Taggart là cầu thủ tấn công xâm nhập vùng cấm muộn nhất và đón lõng bóng ra đúng thời điểm để kiến tạo bàn thắng. |
 |
| Taggart tiếp tục đóng vai trò cầu nối để tạo nên bàn thứ hai cho Australia. |
 |
| Cầu thủ Australia thể hiện khả năng độc lập tác chiến cực tốt. |
Bộ ba hàng công đầy biến hóa với Mabil, Taggart và Boyle là điểm mạnh cũng như khác biệt của Australia. Trung phong số 9 Taggart chỉ cao 1,77 m và không phải mẫu tiền đạo cắm to cao đánh đầu tốt điển hình của bóng đá xứ sở chuột túi.
Thực tế, Taggart đóng vai trò cầu nối giữa hàng công với hàng tiền vệ. Ngôi sao này thường xuyên lùi xuống hàng tiền vệ để làm xộc xệch hàng phòng ngự đối phương, đồng thời tạo khoảng trống cho hai mũi tấn công thực sự của Australia là Mabil và Boyle tỏa sáng, một cách vận hành có những điểm tương đồng nhất định với bộ ba trứ danh Salah-Firmino-Mane của Liverpool.
Mabil và Boyle đều đã ghi bàn cho Australia trước Trung Quốc. Khả năng tận dụng các khoảng trống ở khu vực nách hàng phòng ngự đối phương của hai mũi tấn công này là cực tốt. Điều đó giúp Australia có thể triển khai tấn công qua nhiều phương án, từ bóng ngắn đến bóng dài.
Tập thể với hệ thống này đã tung ra tới 23 cú sút trong 90 phút đối đầu với Trung Quốc. Đó hoàn toàn không phải chuyện đùa.
Không chỉ mạnh ở khâu tấn công, Australia cũng vững chắc ở hàng phòng ngự. Thủ thành Matthew Ryan của đội tuyển này đang thi đấu cho Real Sociedad tại La Liga và từng có hơn 100 trận tại Premier League cho Brighton.
Hàng hậu vệ của Australia có Trent Sainsbury từng khoác áo Inter Milan, Harry Souttar đá cho Stoke City. Xét trên cả góc độ lực lượng lẫn hệ thống, Australia xứng đáng là một trong những đội tuyển mạnh bậc nhất châu Á. Và việc họ toàn thắng tính đến lúc này của Vòng loại World Cup 2022 là có cơ sở chứ không phải may mắn.
Cơ hội nào cho tuyển Việt Nam
Với cách sắp xếp 4-3-3 trên lý thuyết và 3-4-1-2 khi triển khai bóng, Australia về cơ bản không sợ hệ thống phòng ngự 5-4-1 của tuyển Việt Nam dưới thời HLV Park Hang-seo. Thậm chí với việc trung phong số 9 Taggart di chuyển linh hoạt để kéo bóng từ tuyến dưới, hàng tiền vệ của tuyển Việt Nam rất có thể sẽ gặp rối loạn.
Trước Saudi Arabia, những điểm yếu về cự ly giữa các tuyến của chúng ta đã lộ rõ ngay cả khi còn chơi đủ người. Sơ đồ 5-4-1 về cơ bản đảm bảo 9 cầu thủ án ngữ trước khung thành, song ở nhiều tình huống, khả năng pressing của tuyến tiền vệ khiến những cầu thủ tấn công của Saudi Arabia dễ dàng chiếm lĩnh khoảng không giữa các tuyến, từ đó triển khai các đường tấn công vỗ mặt.
 |
| Cự ly đội hình của tuyển Việt Nam được giữ không tốt trước Saudi Arabia. |
 |
| Các cầu thủ đối phương thường xuyên chiếm lĩnh khoảng trống giữa các tuyến từ đó dễ dàng phối hợp. |
Rất khó để nói đây là sai lầm của cá nhân, hay việc các cầu thủ được chỉ đạo phải đá như vậy để phục vụ nhu cầu chiến thuật nào đó. Một điều chắc chắn: nếu lặp lại sơ hở trong khâu pressing như trước Saudi Arabia, tuyển Việt Nam sẽ gặp vô vàn khó khăn trước đối thủ mạnh mẽ và chơi bóng đa dạng như Australia.
Liệu cơ hội cho tuyển Việt Nam đã hết? Dĩ nhiên là không. Bóng đá không phải môn thể thao đội mạnh hơn sẽ chắc thắng. Những cơ hội đến với thầy trò HLV Park Hang-seo là vẫn có nếu chúng ta lựa chọn đấu pháp chuẩn xác.
Trung Quốc đã có những phút đầu uy hiếp được khung thành Matthew Ryan bằng các pha lên bóng nhanh. Nhập cuộc dường như là điểm chưa được hiếm hoi của Australia xét theo đẳng cấp châu Á.
Nếu chúng ta tìm lại được một khoảnh khắc lóe sáng như của Quang Hải trước Saudi Arabia, đồng thời không mắc phải sai lầm như của Duy Mạnh. Khả năng tạo ra bất ngờ là có.
Tuy nhiên như đã nhận định, tuyển Việt Nam lúc này cần nhìn nhận vào thất bại như một cách chuẩn bị tinh thần trước các trận đấu với đối thủ mạnh hơn mọi mặt như Saudi Arabia, Australia và sắp tới là Nhật Bản.
Nghĩ tới thất bại để chọn thái độ không sợ hãi khi bước ra sân cỏ. Chúng ta có thể thua trên bảng tỷ số, nhưng không được gục ngã về tinh thần.
