iPhone 5C: Một sản phẩm bất thường
Nếu nhìn từ góc độ người dùng, bạn sẽ khó có thể hiểu được chính sách giá sản phẩm của Apple trong năm 2013. Thay vì tiếp tục bán chiếc iPhone 5 rất được yêu quí, Apple khai tử dòng sản phẩm này và thay thế bằng chiếc iPhone 5C có cấu hình giống hệt iPhone 5 nhưng dùng vỏ nhựa. iPhone 5C được bán ở mức giá kém hơn iPhone 5s 100 USD – tương đương mức giá bán dành cho iPhone 5 nếu như dòng sản phẩm này không bị ngừng sản xuất vào năm 2013. Không chỉ có vậy, Apple còn tiếp tục bán ra iPad 2, vốn đã có tuổi đời 3 năm, với mức giá lên tới 400 USD, ngang với iPad mini Retina.
Nhưng, nếu bạn nhìn về chính sách giá kỳ cục từ góc độ của Apple, bạn sẽ thấy mọi thứ là hoàn toàn hợp lý. Trong những năm vừa qua, Quả táo đã bắt đầu gặp phải một vấn đề khá trầm trọng: giá trung bình của các sản phẩm bán ra bị giảm sút do người dùng thích lựa chọn các model đời cũ có giá mềm hơn thay cho model mới nhất. Nếu tiếp tục bán ra iPhone 5, doanh số của iPhone 5S (vốn có thiết kế quá giống với iPhone 5 và các tính năng phần cứng mới không thực sự hấp dẫn) chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng tồi tệ. Bằng cách ra mắt iPhone 5C, Apple đặt các fan hâm mộ vào một vị trí tương đối có lợi cho Quả táo: không một ai muốn tiết kiệm 100 USD để mua chiếc iPhone 5C xấu xí thay cho chiếc iPhone 5S tuyệt đẹp cả.
Tại sao Apple lại ra mắt phiên bản 8GB cho iPhone 5C?
Do đã chuyển chu kỳ ra mắt iPhone và iPad vào mùa thu (từ tháng 9 đến 11 theo lịch Mỹ), mỗi năm doanh thu của Apple sẽ đạt mức đỉnh vào quý IV và sau đó giảm dần trong các quý đầu năm tiếp theo – đặc biệt là trong bối cảnh các đối thủ cạnh tranh như Samsung, Sony và HTC dùng nửa đầu của năm để ra mắt các sản phẩm đầu bảng mới.
Bởi vậy, việc ra mắt phiên bản iPhone 5C 8GB có giá rẻ, đồng thời "hồi sinh" iPad 4 để thay thế cho iPad 2 (với mức giá tương đương: 400 USD) vào thời điểm giữa tháng 3 là hoàn toàn hợp lý để gia tăng doanh số. Các bước đi như vậy là chưa có tiền lệ trong lịch sử của Apple, nhưng cũng cần phải chỉ rõ ra rằng thị trường di động đang thay đổi rất mạnh mẽ: Sony cắt giảm thời gian ra mắt mẫu đầu bảng xuống còn 6 tháng, Samsung sở hữu tới 2 sản phẩm smartphone đỉnh trong năm (dòng S và dòng Note), trong khi gần như tất cả các nhà sản xuất khác đều đi theo mô hình 3 sản phẩm đầu bảng, mini (cỡ nhỏ) và max (cỡ lớn). Apple buộc phải thay đổi mô hình kinh doanh của mình để đối chọi tốt hơn với các đối thủ.
Cũng có thể, số lượng linh kiện tồn đọng của iPhone 5C cho tới thời điểm này là khá nhiều, và do đó Apple buộc phải ra mắt một phiên bản cấp thấp hơn để giảm lượng linh kiện còn tồn đọng.
Tại Trung Quốc, phiên bản iPhone 4S 8GB đang có giá 3.300 NDT (tức khoảng hơn 11 triệu đồng), trong khi chiếc iPhone 5C vỏ nhựa đắt hơn khá nhiều: vào khoảng 4.100 NDT (14 triệu đồng). Trong khi iPhone 4S có thiết kế thân kính cao cấp, màn hình 3,5 inch của thế hệ iPhone này đã trở nên quá nhỏ đối với phần đông người dùng. Ngoài ra, phiên bản 8GB của iPhone 5C cũng sẽ là mẫu smartphone hỗ trợ 4G LTE giá rẻ nhất của Apple tại các thị trường châu Âu và Trung Quốc. Điều đó có nghĩa rằng phiên bản iPhone 5C 8GB sẽ có những sức hút của riêng mình.
Liệu iPhone 5C phiên bản 8GB có thành công hay không?
Sau khi ra mắt 2 thế hệ iPhone mới vào tháng 9, Apple đã nhanh chóng đưa ra tuyên bố rằng tổng doanh số 9 triệu chiếc của 2 sản phẩm này đạt mức kỷ lục trong lịch sử của Apple. Tuy vậy, trong khi Apple không công bố rõ về doanh số của từng dòng iPhone mới, các thông tin ảm đạm từ chuỗi cung ứng, các phân tích bi quan của giới đầu tư và đặc biệt là các phản hồi thất vọng từ fan hâm mộ đã nói lên tất cả: con số 9 triệu phần lớn thuộc về iPhone 5s, còn iPhone 5C là một sản phẩm thất bại.
Yếu tố quyết định sự thành công (hay thất bại) của bản iPhone 5C 8GB vẫn sẽ là mức giá của sản phẩm. Tại châu Âu và Trung Quốc, iPhone 5C 8GB vẫn sẽ rẻ hơn iPhone 5C 16GB một khoảng không đáng kể (sự khác biệt tùy thuộc vào chính sách của Apple), song vẫn sẽ đắt hơn iPhone 4S khá nhiều. Bởi vậy, nếu như người dùng đã không lựa chọn 5C 16GB để thay thế cho 4S, nếu họ không muốn mua iPhone 5C để tiết kiệm một chút tiền so với 5S, sự khác biệt chỉ vào khoảng vài trăm nghìn đồng giữa 2 phiên bản 8GB và 16GB của 5C có lẽ cũng sẽ không giúp ích cho chiếc smartphone này lội ngược dòng thành công.
Tình cảnh của iPhone 5C tại thị trường Việt Nam cũng khá ảm đạm: khi iPhone 5C vẫn còn đang được bán với giá "trên trời", các cửa hàng xách tay đã phải giảm giá 5C xuống còn 11, 12 triệu đồng vì chẳng có ai muốn mua chiếc iPhone nhựa này. Do thị trường Trung Quốc có mức giá iPhone tương đối gần với Việt Nam (ví dụ, bản iPhone 5S chính hãng có giá 5.300 NDT, tức khoảng hơn 18 triệu đồng), có thể dự đoán giá của chiếc 5C 8GB sẽ không thấp hơn quá nhiều so với phiên bản 16GB và vẫn sẽ cao hơn giá của iPhone 4S. Có thể, chiếc iPhone 5C sẽ được bán với giá từ 11 – 12 triệu đồng qua kênh phân phối chính hãng tại Việt Nam.
Vì sao người dùng không nên lựa chọn phiên bản 8GB của iPhone 5C
Hiển nhiên, phiên bản 8GB của iPhone 5C vẫn sẽ là… một chiếc iPhone 5C. Không một ai muốn phải trả "mức giá Apple" cho một sản phẩm vỏ nhựa không hề mang một chút "đẳng cấp Apple" nào cả. Nếu bạn không thích thiết kế của iPhone 5C, sự tồn tại của phiên bản 8GB cũng sẽ không mang lại bất kì một sự khác biệt nào đối với bạn, cũng như với các fan khác của Quả táo.
Không chỉ có vậy, phiên bản 8GB của iPhone 5C cũng mắc phải một điểm yếu chết người: dung lượng lưu trữ quá thấp. iOS sẽ chiếm tới hơn 1GB dữ liệu, và do đó dung lượng khả dụng của iPhone 5C sẽ chỉ còn khoảng 6,5 GB (8GB dung lượng theo hệ thập phân chỉ bằng 7,45GB theo dung lượng lưu trữ "thật").
Mỗi bức ảnh của bạn sẽ chiếm khoảng 2MB, ứng dụng Facebook có độ lớn 150MB, Skype có dung lượng vào khoảng 40MB… Các con số này sẽ khiến người dùng lầm tưởng rằng 6,5GB khả dụng là đủ dùng, song nếu cài đặt nhiều ứng dụng và giữ lại ảnh chụp trên máy, bạn sẽ sớm cạn kiệt dung lượng lưu trữ. Giống như tất cả các dòng iPhone khác, iPhone 5C không hỗ trợ thẻ nhớ ngoài, và do đó vấn đề lưu trữ sẽ trở nên rất trầm trọng.
Các fan ruột của Apple mang trong mình một tình yêu rất đặc biệt dành cho iPhone (và iPad): đôi khi, họ mua iPhone chỉ đơn giản vì... iPhone là iPhone. Song, thiết kế của iPhone 5C quá khác biệt và không đủ sang trọng so với cả iPhone 5 lẫn iPhone 4. Đây là lúc tình cảm của fan cuồng dành cho Apple trở thành một con dao 2 lưỡi: nếu iPhone 5C không đứng vào cùng một đẳng cấp với các thế hệ iPhone khác, nếu iPhone 5C không phải là một chiếc "iPhone đích thực", họ không có lý do gì để mua chiếc điện thoại màu sắc này cả.
Tương lai nào cho iPhone 5C?
Khi các bức ảnh rò rỉ đầu tiên từ iPhone 5C xuất hiện, các fan đã hy vọng vào một mức giá dễ chịu cho chiếc iPhone 5 "Cheap" này: 350 USD (khoảng 7,5 triệu đồng). Rất tiếc, mức giá "sốc" của 5C, cũng như chính sách giá sản phẩm của Apple trong thời gian sau đó (ra mắt tablet 8 inch với giá lên tới 400 USD) cho thấy cụm từ "giá rẻ" hoàn toàn không có trong từ điển của Tim Cook và cộng sự.
Đó cũng là điều khiến cho iPhone 5C thất bại: Người dùng cho rằng họ phải trả một cái giá quá cao cho một sản phẩm không xứng với tầm giá và cũng không xứng đáng với mức mác "Táo cắn dở". Trong khi Apple có thể có mục đích riêng khi ra mắt 5C (đẩy mạnh doanh số 5s, giảm thiểu chi phí so với việc sản xuất iPhone 5), sự thật vẫn là báo giới, các nhà đầu tư và các fan vẫn coi iPhone 5C là thất bại thực sự đầu tiên của Apple kể từ sau khi hồi sinh với iPod.
Tương lai của dòng "iPhone C" hiện tại vẫn là khá mù mịt. Trong năm sau, nếu Apple ra mắt một sản phẩm iPhone 4,7 inch, nếu Apple bước chân vào thị trường phablet với sản phẩm 5,5 inch như đồn đại, rõ ràng iPhone 6/iPhone Air sẽ có sức hút khủng khiếp đối với các fan di động. Rõ ràng một chiếc iPhone lớn sẽ có sức hút riêng so với iPhone 5S, và Apple sẽ không cần phải lo lắng về việc doanh số ảnh hưởng tới doanh số iPhone 2014.
Chúng ta cũng không thể loại trừ khả năng Apple giữ vòng đời 2, 3 năm cho iPhone 5C như iPad 2 và đưa dòng smartphone này xuống phân khúc giá rẻ/tầm trung. Nhưng khả năng Apple từ bỏ chiến lược "cao cấp và đắt tiền, nói không với tầm trung" là rất thấp.
