Thức dậy vào sáng 2/8, các nhà xuất khẩu ở Trung Quốc nhận ra giờ họ còn rất ít cách để tránh kế hoạch áp thuế 10% của Tổng thống Mỹ Donald Trump lên 300 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc với dự đoán rằng ông sẽ "tuyên chiến vào Giáng sinh".
Ông Trump đã lên Twitter thông báo rằng hầu hết hàng nhập khẩu Trung Quốc còn lại vào Mỹ sẽ phải chịu thuế từ ngày 1/9, phá vỡ thỏa thuận "đình chiến" ngắn ngủi được thiết lập sau cuộc họp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại hội nghị thượng đỉnh G20 tại Nhật Bản cuối tháng 6. Chưa có xác nhận chính thức về mức thuế mới.
Theo South China Morning Post, nhiều hàng hóa trong danh sách thứ tư của cuộc chiến thuế quan là sản phẩm tiêu dùng thường được tặng làm quà Giáng sinh.
Trong số 300 tỷ USD, điện thoại di động chiếm phần lớn nhất với 44,8 tỷ USD, tiếp theo là máy tính xách tay với 38,7 tỷ USD, đồ chơi ở mức 11,9 tỷ USD và máy chơi video game ở mức 5,4 tỷ USD, theo số liệu của Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ.
Cánh cửa né thuế bị thu hẹp
"Lần này danh sách bao gồm đồ chơi. Vì vậy, có thể nói chính quyền Trump đã chính thức tuyên chiến vào Giáng sinh", Jock O’Connell, cố vấn thương mại quốc tế cho công ty nghiên cứu Beacon Economics, nhận định.
 |
| Sà lan đẩy tàu container đến xưởng đóng tàu ở Thanh Đảo, phía đông tỉnh Sơn Đông của Trung Quốc, ngày 8/5. Ảnh: AP. |
Một nhà quản lý tại hãng sản xuất thiết bị điện tử Tongzhou ở Thâm Quyến cho biết mức thuế mới sẽ tác động đến tất cả nhà sản xuất.
"Chúng tôi chỉ xuất khẩu vài sản phẩm sang Mỹ - thị trường lớn nhất của chúng tôi là trong nước và Đông Nam Á - nhưng thuế quan mới sẽ làm tăng giá nguyên liệu thô, điều này sẽ buộc chúng tôi phải tăng giá sản phẩm của mình", anh nói.
Với chưa đầy một tháng trước thời hạn đề xuất, cánh cửa để tải trước - nghĩa là gửi hàng sớm để tránh thuế mới - bị thu hẹp. Thông thường phải mất 17 ngày để các chuyến hàng biển từ Trung Quốc đến Bờ Tây nước Mỹ và 27 ngày đến New York trên Bờ Đông.
Khi Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) gửi thông báo về việc tăng thuế trước đó đối với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc từ 10% lên 25% vào tháng 5, đã có một số hoạt động trợ giúp cho các công ty có thể chứng minh rằng họ có thực hiện mua hàng trước khi thuế quan được công bố.
Một số người hy vọng hàng hóa trên biển được chuyển đi sớm có khả năng được miễn thuế quan mới, nếu cách thức tương tự được áp dụng nhưng điều này chưa được xác nhận.
Ngay cả khi các nhà cung cấp Trung Quốc có sẵn hàng hóa, họ cũng chỉ có vài tuần để chuyển hàng lên tàu đến Bờ Tây.
Jock O'Connell
"Đây chắc chắn là một khoảng thời gian chỉ dẫn ngắn. Chúng tôi sẽ xem hải quan có sử dụng ngày 1/9 như thời hạn xuất khẩu giống trước đây hay không", Jennifer Diaz, luật sư tại Diaz Trade Law ở Miami, nói.
Vấn đề phức tạp hơn nữa là thực tế hàng tồn kho và kho của Mỹ đã gần hết công suất do các đợt tải trước được thiết kế để tránh các đợt thuế quan trước đó, đặc biệt là vào năm ngoái. Các cảng biển của Mỹ cũng đang trong mùa nhập khẩu cao điểm, với không gian chật hẹp tại nhiều trung tâm quan trọng.
Isaac Larian, giám đốc điều hành của MGA Entertainment, công ty đồ chơi tư nhân lớn nhất thế giới, nói rằng mức thuế mới này chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và dẫn đến doanh số thấp hơn.
Ông đang tìm kiếm các lựa chọn để chuyển sản xuất ra khỏi Trung Quốc nhằm tránh thuế quan, nhưng đã quá muộn để tránh mức thuế 10% do ông Trump đề xuất.
Chi phí tăng gấp nhiều lần
Vào tháng 5, hàng tồn kho của Mỹ đã tăng 5,3% so với năm trước, cho thấy ngay cả khi các công ty muốn tải trước, khả năng lưu trữ hàng dư thừa ở Mỹ sẽ bị hạn chế.
"Lần này tải trước bao nhiêu? Rất khó để nói. Chỉ còn một tháng nữa và các kho hàng vẫn còn đầy theo số liệu của Bộ Thương mại.
Tôi có thể tưởng tượng các nhà giao nhận vận tải hàng hóa và có lẽ các chủ hàng lớn hơn có thể nghĩ về việc thuê bao các chuyến bay để đảm bảo sức chứa và giao hàng đúng hạn nhưng sẽ tốn kém cho họ vì thông báo gấp.
Đối với các nhà giao nhận, họ sẽ phải xuất hàng nhanh chóng trước thời hạn", ông Cathy Roberson, chủ tịch của công ty tư vấn Logistics TI, cho biết.
 |
| Hôm 1/8, Tổng thống Donald Trump tuyên bố ông sẽ áp dụng mức thuế 10% đối với khoảng 300 tỷ USD hàng nhập khẩu của Trung Quốc bắt đầu từ ngày 1/9. Ảnh: Getty. |
Giá vận chuyển đã tăng đột biến trong những tháng gần đây khi các công ty cố gắng vượt lên trước bất kỳ sự leo thang nào nữa và mức thuế mới nhất sẽ khiến giá tăng cao hơn.
Theo Nick Bartlett, giám đốc công ty tư vấn hậu cần Hong Kong CBIP Logistics, giá cước tăng gần gấp đôi trong ba tháng qua đối với vận chuyển container giữa Nam Trung Quốc và Bờ Tây của Mỹ.
Các lựa chọn thay thế như vận chuyển hàng không được giới hạn ở những nhà xuất khẩu "hàng nhỏ, giá cao", loại trừ nhiều mặt hàng trong danh sách áp thuế mới nhất của ông Trump.
Tuy nhiên, theo Bartlett, rất có khả năng sẽ có những người cố gắng chuyển sản phẩm qua đường hàng không hoặc trên biển, đặc biệt là điện thoại di động và máy tính xách tay.
"Điều đó sẽ gây ra sự tàn phá tuyệt đối", ông nói thêm, lưu ý rằng vận tải hàng không từ Trung Quốc đến Bờ Tây của Mỹ thường đắt hơn bốn lần so với vận tải đường biển.
Tuy nhiên, những công ty có khả năng vận chuyển bằng đường hàng không sẽ làm như vậy, đẩy mức giá tăng vọt và có khả năng triệt tiêu lợi ích của việc vận chuyển hàng hóa trước khi áp dụng mức thuế 10%.
"Vẫn còn thời gian để vận chuyển bằng đường hàng không trước ngày 1/9. Chúng tôi kỳ vọng các công ty sẽ gấp gáp chuyển hàng và điều quan trọng là họ bắt đầu lên kế hoạch ngay lập tức. Hiện vẫn có kho chứa nhưng mọi người có thể có cùng ý tưởng vào cùng thời điểm", Phil Levy, nhà kinh tế trưởng tại công ty giao nhận vận tải Flexport, cho biết.
"Nói chung, phải mất khoảng năm đến bảy ngày kể từ khi một lô hàng sẵn sàng vận chuyển ở châu Á cho đến khi nó được đưa vào Mỹ.
Theo quy định chung, lô hàng càng có giá trị thì càng có nhiều ứng viên cho vận tải hàng không. Nhưng ngay cả các nhà xuất khẩu hiệu quả cũng có xu hướng nhạy cảm với chi phí - hoặc đặc biệt là các nhà xuất khẩu hiệu quả", ông nói thêm.
