Sự hiện diện của các chiến lược gia hàng đầu thế giới, mang trong mình triết lý chiến thuật đặc sắc và cá tính thú vị đem tới những màn so găng đầy hấp dẫn cho Ngoại hạng Anh.
Pressing “bố ráp”
Ngoại hạng Anh 2016/17 chứng kiến sự lên ngôi của phong cách pressing quyết liệt kiểu “vây ráp” trên phần sân của đối thủ, tức high pressing. Tottenham của Mauricio Pochettino, Man City của Pep Guardiola hay Liverpool của Juergen Klopp là những đại diện tiêu biểu.
Trong cách chơi high pressing, đội triển khai sẽ chủ động vây bắt khi đối phương đang cố gắng luân chuyển bóng từ hàng thủ, hoặc pressing ngay khi đội mình vừa mất bóng. Phong cách bóp chết không gian này buộc các đội Premier League phải thay đổi.
Họ ưu tiên thủ môn hoặc trung vệ chơi chân tốt. Các cầu thủ phải chạy nhiều hơn để tạo khoảng trống cho mình và cho đồng đội. Trung vệ phải dạt biên. Tiền vệ phòng ngự lùi xuống đá như trung vệ (tạo lợi thế quân số, giúp thủ môn có thêm lựa chọn chuyền bóng). Hậu vệ cánh thì dâng cao đá như tiền vệ biên, trong khi chính các tiền vệ cánh lại di chuyển vào giữa.
 |
| Tottenham đánh bại Man City trong trận cầu rực lửa pressing. |
Số 9 ảo
Roberto Firmino đến nước Anh mùa hè 2015 trên tư cách tiền vệ tấn công. Ban đầu được xếp chỗ chơi sau lưng cung cấp bóng cho Christian Benteke và Daniel Sturridge. Nhưng dần dà, người đầu tiên của cặp này đã bị bán đi còn người thứ hai không có chỗ.
Firmino lập tức trở thành số 9 mới của Klopp. Anh chàng nhanh nhẹn, có phẩm chất kỹ thuật của một cầu thủ người Brazil. Nhưng quan trọng hơn, Firmino đa năng, có thể đáp ứng tốt mọi vai trò trong các sơ đồ chiến thuật khác nhau mà Klopp đề ra. Có Firmino ở trên sân, lối chơi tấn công của Liverpool trở nên biến ảo và khôn lường. Anh di chuyển linh hoạt chứ không đóng đinh trong vai trò tiền đạo cắm.
Câu chuyện tương tự diễn ra ở Arsenal. Trong hai mùa tại sân Emirates, Alexis Sanchez chủ yếu chơi tiền vệ tấn công, xuất phát ở cánh trái. Nhưng từ đầu mùa này, HLV Arsene Wenger đã lộ rõ ý đồ thay đổi vai trò của cây săn bàn hiệu quả nhất đội (42 bàn so với 41 bàn của Giroud trong cùng thời kỳ) bằng việc dùng Sanchez trong vai trò số 9 ảo. So với Giroud, khả năng liên kết lối chơi của Sanchez tốt hơn hẳn.
Ba hậu vệ
Sau thất bại tơi bời trước Arsenal, HLV Antonio Conte quyết định sử dụng hệ thống 3 hậu vệ đã theo ông từ Juventus và sau đó là đội tuyển quốc gia Italy.
 |
| Chìa khóa của hàng hậu vệ 3 người Chelsea là David Luiz. Anh chàng có nhãn quan chiến thuật tốt, vùa đảm nhiệm bọc lót, vừa đóng vai chân chuyền như một tiền vệ kiến thiết lùi sâu. Ảnh: PA. |
Và hệ thống 3 hậu vệ của Conte, hay các HLV người Italy khác, chủ yếu chú trọng tới hoạt động phản công nhờ 3 mũi nhọn ở phía trên khi giành lại được bóng, với Pedro, Hazard và Diego Costa, những người luôn biết cách kết thúc các tình huống theo cách tuyệt vời nhất. Kết quả: Chelsea thắng liên tiếp 5 trận, ghi 16 bàn và giữ sạch lưới.
Ngoài Chelsea còn có Man City của Pep, Everton của Koeman và Tottenham cũng từng chơi với sơ đồ có 3 hậu vệ mùa này.
Hầu như không còn cầu thủ chơi tự do
Những đội hàng đầu như Man City, Chelsea và Tottenham đều đang sở hữu cấu trúc vận hành chặt chẽ nhờ HLV của họ toàn những người mang triết lý bóng đá rất cụ thể và nghiêm ngặt. Trong tư duy của các HLV này, cầu thủ kiến thiết lối chơi, vốn yêu thích sự tự do, phải chấp nhận vai trò bó hẹp hơn. Hoặc xin mời ra khỏi đội.
Điển hình như Fabregas. Ngôi sao Tây Ban Nha sáng tạo nhất giải trong hai mùa qua, nhưng anh luôn cần thoát ly chiến thuật để tự do hoạt động. Anh không hợp Conte và kết quả rõ ràng là ngồi dự bị từ đầu mùa.
Nội bộ ông lớn Ngoại hạng Anh chỉ còn Arsenal cho phép Oezil chơi theo ý thích. Nhìn sang Liverpool ta có Adam Lallana, Man City có cặp Kevin de Bruyne và David Silva tỏa sáng nhờ sắm những vai kỷ luật hơn thay vì tự do như trước đây.
Bàn thắng từ các tình huống cố định
Kể từ mùa giải 2016/17, Ban tổ chức Ngoại hạng Anh vào cuộc loại bỏ triệt để hành vi kéo áo khi phòng ngự tình huống cố định. Đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất là các hậu vệ của nhà ĐKVĐ Leicester City.
Chính cầu thủ Danny Simpson thừa nhận sau thất bại trước MU, khi Bầy cáo phải chịu 3 bàn thua. Anh nói: “Họ đã thay đổi quy tắc và chúng ta phải học cách thích ứng. Mùa trước Leicester phòng ngự tình huống cố định rất tốt, làm đối thủ nản lòng, nhưng đột nhiên sang mùa này chúng tôi phải thay đổi phong cách vốn đã đi theo chúng tôi suốt sự nghiệp”.
