Thế giới đi qua năm 2013 và khởi đầu 2014 bằng những “giai thoại” về Bitcoin - một đồng tiền ảo có nguy cơ làm lung lay cả hệ thống tiền tệ toàn cầu, với vô số những tranh cãi xung quanh tính hợp pháp của nó.
Từ chỗ nghi ngờ nó, tò mò về nó, tìm hiểu nó và cuối cùng là cuồng quay theo vũ điệu điên rồ của nó… đến nay vẫn còn rất nhiều đặc điểm quan trọng về Bitcoin mà thế giới chưa thực sự hiểu hết. Nick Colas, chiến lược gia trưởng về thị trường tại ConvergEx, một trong những nhà phân tích sớm nhất của Phố Wall nghiên cứu về đồng tiền ảo này đã phác thảo 11 điểm “bí ẩn” về Bitcoin.
 |
1. Tổng giá trị của Bitcoin trên toàn thế giới hiện nay mới chỉ vào khoảng 10,8 tỷ USD, “chưa là cái đinh” gì so tổng giá trị 800 tỷ USD của thị trường cổ phiếu Mỹ hay so với khoảng 4.000 tỷ USD giao dịch hàng ngày trên thị trường tiền tệ toàn cầu.
2. Bitcoin đang ngày càng được những kẻ buôn lậu ma túy và những kẻ khủng bố sử dụng nhiều hơn với 1 đồng Bitcoin có thể sẽ có giá 10.000 USD hoặc cao hơn, so với mức giá khoảng 800 USD vào cuối tháng 12/2013.
3. Bitcoin là một loại tiền tệ. Có thể nó sẽ là một loại tiền tệ được tranh cãi với nhiều quan điểm trái chiều nhất, do nó vẫn còn rất "bí ẩn". Chuyên gia Nick Colas cho rằng Bitcoin là "một hệ thống hơn là một tiền tệ, trong đó người nắm giữ Bitcoin đồng ý tham gia vào một giao dịch về giá trị". Trong khi đó, trong một bài phân tích mới đây của mình, chuyên gia về ngân hàng Dick Bove đã gọi Bitcoin là một "sự thay thế giá rẻ cho các thẻ tín dụng và các hình thức thanh toán khác". Thực tế là các giao dịch bằng đồng Bitcoin hầu như không hề mất phí.
4. Bitcoin khá biến động, ngay cả trước khi phần lớn mọi người còn chưa bao giờ nghe đến từ Bitcoin.
 |
5. Người Trung Quốc không thể mua được Bitcoin, mặc dù theo Bitcoincharts, Trung Quốc là một trong những thị trường giao dịch Bitcoin lớn nhất thế giới, với gần 10 triệu giao dịch trong tháng 11/2013, bất chấp chính phủ nước này đã cấm các thể chế tài chính đứng ra thu xếp các giao dịch tài chính bằng đồng Bitcoin.
6. Bitcoin không phải là nơi để cất giữ tài sản như vàng hay bạc, nhưng một ngày nào đó, Bitcoin sẽ chứng tỏ rằng nó cũng ngang tầm với những tài sản này, còn bây giờ thì chưa đến lúc.
7. Không thể "dò" được Bitcoin. Mọi giao dịch Bitcoin đều diễn ra ở trên mạng.
8. Để mất ẩn danh sẽ khiến Bitcoin trở nên vô giá trị. Ngược lại, việc truy tìm nguồn gốc lại không làm giảm đi sự hấp dẫn của Bitcoin, sự hấp dẫn vốn nằm ở chỗ giao dịch bằng Bitcoin không mất phí hoặc phí rất thấp.
9. Bitcoin không phải là một dạng đầu tư lừa bịp (Ponzi scheme). Hiện chưa có bằng chứng nào cho thấy Bitcoin "cùng hội cùng thuyền" với "Ponzi scheme", mặc dù đồng tiền ảo này có những biến động mạnh về giá và có tính hấp dẫn khó cưỡng đối với các nhà đầu cơ. Hơn nữa, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cũng đã từng lưu ý đến "giá trị xã hội tích cực" của đồng Bitcoin.
10. Bitcoin hiện chưa sẵn sàng cho "thời hoàng kim" của nó. Nhiều nhà phân tích nói rằng Bitcoin sẽ không trở thành một đồng tiền hợp pháp chừng nào đồng tiền ảo này còn biến động mạnh về giá và chưa thực sự an toàn. Một số chuyên gia gợi ý các ngân hàng, hệ thống Paypal hay Apple nên có thiết bị lưu trữ Bitcoin.
11. Một "thứ gì đó" tốt hơn sẽ "giết chết" Bitcoin. "Thứ gì đó" tốt hơn này sẽ không mất nhiều công "chơi" mà vẫn có giá trị của nó.
Xuất hiện lần đầu vào năm 2009, Bitcoin là một dạng tiền điện tử, được giữ trong các ví ảo, cho phép người sở hữu có thể ẩn danh. Đồng tiền này không được đảm bảo bằng các tài sản vật chất, được tạo ra và giao dịch độc lập, không thông qua hay lệ thuộc vào bất kỳ một chính phủ hay ngân hàng trung ương nào. Giá trị của đồng tiền này không phụ thuộc vào nền kinh tế của quốc gia cũng như hoạt động tài chính của các tổ chức, mà sẽ được quyết định bởi lòng tin của thị trường. Nó có thể được chuyển đổi thành tiền mặt sau khi được đưa vào ví ảo.
 |
| Đã bắt đầu xuất hiện những nơi bán hàng chấp nhận thanh toán bằng đồng Bitcoin. (Ảnh: Một quán cafe ở Hà Lan trưng biển nhận thanh toán bằng Bitcoin từ cuối năm 2013). |
Tính ẩn danh của người sử dụng Bitcoin gây lo ngại về việc sử dụng đồng tiền ảo này cho mục đích rửa tiền hoặc tài trợ cho khủng bố. Do giá trị so với các đồng tiền hợp pháp không ổn định, việc chuyển đổi Bitcoin thành tiền thật cũng là điều rất khó khăn.
Bitcoin được ưa chuộng bởi tính ẩn danh của nó. Bitcoin được giao dịch 24 giờ mỗi ngày và nguồn cung của đồng tiền này là hạn chế, hiện vào khoảng 12 triệu Bitcoin, có giá trị khoảng 12,9 tỷ USD, tính theo giá trị hiện nay.
Mặc dù khác biệt quan điểm trong việc nhận định về tương lai của Bitcoin, các nhà giao dịch, các nhà kinh tế, các nhà xã hội học đều đồng tình cho rằng thị trường này cần sự giám sát của chính phủ. Một số nhà bán lẻ đã cho phép thanh toán bằng Bitcoin, song đồng tiền này vẫn chưa được sử dụng trong các thanh toán trên các trang web của các nhà bán lẻ lớn như Amazon.com.
 |
Vào đầu tháng 12/2013, trước "cơn sốt Bitcoin" đang ngày càng lan rộng tại Trung Quốc (sàn giao dịch bitcom lớn nhất Trung Quốc là BTC China có lượng giao dịch mỗi ngày trên 10.000 Bitcoin, tức tương đương hơn 200 triệu NDT), ngân hàng trung ương nước này cùng một số cơ quan chính phủ đã ra thông báo cấm các ngân hàng và tổ chức tài chính cung cấp các loại dịch vụ liên quan đến Bitcoin. Sau động thái của Bắc Kinh, giá trị của Bitcoin vốn tăng mạnh trong những tháng trước đó, đã giảm từ 7.000 NDT (1.100 USD) xuống chỉ còn 4.523 NDT trong ngày 5/12, khiến tổng giá trị của hơn 12 triệu Bitcoin đang trong lưu thông bị mất hơn 5 tỷ USD. Trước đó, vào đầu tháng 11/2013, đồng tiền thu hút nhiều sự chú ý này chỉ ở mức khoảng 215 USD, song sau đó đã vọt lên trên 1.000 USD, với đà tăng tới 400% trong chưa đầy một tháng. Sự tăng giá "chóng mặt" này đã khiến một số người tin rằng đồng tiền ảo Bitcoin đang được định giá quá cao trong một thời gian quá ngắn, từ đó đưa tới nhận định rằng bong bóng đang phồng lên đối với một tài sản còn là điều bí ẩn với không ít người này.
Vị trí "tiên phong" tạo cho Bitcoin một cơ hội cạnh tranh ghê gớm, và Colas cho rằng "hiện đang có khá nhiều đồng tiền ảo trên mạng và tất nhiên, con số này sẽ ngày càng gia tăng. Thách thức đối với tất cả các đồng tiền ảo đó là như nhau: đó là tính an toàn, thiết thực, tiện dụng và hợp pháp".
Đáp ứng được những thách thức đó có nghĩa là đồng Bitcoin phải tiếp tục là một câu chuyện nghiêm túc trong năm 2014.
