Tác phẩm võ thuật kinh điển Hoàng Phi Hồng (1991) do Từ Khắc đạo diễn, Lý Liên Kiệt đóng chính. Màn trình diễn của tài tử xuất sắc đến mức khiến anh được so sánh với Lý Tiểu Long và Thành Long.
Khán giả ấn tượng cảnh chiến đấu cuối cùng của Lý Liên Kiệt với kẻ thù trên những chiếc thang tre trong nhà kho cũ. Tuy nhiên, không nhiều người biết cảnh đó thực chất do bộ ba diễn viên đóng thế thực hiện. Lý Liên Kiệt bị gãy chân nên không thể ghi hình.
Bí mật đến nay mới được tiết lộ trong Long hổ võ sư - phim tài liệu do Ngụy Quân Tử viết kịch bản, đạo diễn và sản xuất, nhằm tôn vinh những diễn viên đóng thế bất chấp nguy hiểm để quay cảnh hành động trong phim Hong Kong.
Long hổ võ sư chứa đựng khoảnh khắc hậu trường hiếm hoi của phim kung fu và cuộc phỏng vấn với gần 100 diễn viên, biên đạo hành động, đạo diễn, như Hồng Kim Bảo, Chân Tử Đan, Trình Tiểu Đông và Từ Khắc.
Phim sẽ được khởi chiếu từ ngày 16/10.
Thời hoàng kim cũng là giai đoạn điên rồ nhất
Trả lời South China Morning Post, Ngụy Quân Tử tiết lộ mất 2 năm mới sở hữu bản quyền các clip được dùng trong Long hổ võ sư. Cùng với đó, ông phải đến Hong Kong, Bắc Kinh, Phật Sơn và Hoành Điếm để phỏng vấn các ngôi sao.
Xuất thân là phát thanh viên ở thị trấn Đường Sơn, Ngụy Quân Tử tới Bắc Kinh viết sách về phim Hong Kong. Ý tưởng làm phim khai thác toàn diện về cuộc đời, công việc của diễn viên đóng thế nảy ra trong Ngụy Quân Tử sau đêm tiệc Tết Nguyên Đán 2017 của Hiệp hội Diễn viên đóng thế Hong Kong.
 |
| Poster chính thức của phim tài liệu Long hổ võ sư (Kung Fu Stuntmen). Ảnh: Dianyingfengyun. |
"Tôi thấy các diễn viên đóng thế kỳ cựu toát ra khí chất và tinh thần anh dũng tối hôm đó. Nhưng chủ tịch của hội, Tiền Gia Lạc, nói rằng họ thực sự rất nghèo. Tôi xem phim hành động mà lớn lên. Các diễn viên có vị trí đặc biệt trong tim tôi. Vì thế, tôi muốn làm phim về họ", vị đạo diễn chia sẻ.
Những bộ phim được nhắc trong Long hổ võ sư đa phần là phim kinh điển của Hong Kong từ thế kỷ 20, trước khi được lồng ghép hiệu ứng đặc sắc như ngày nay. Ở đó, diễn viên đã liều mạng để quay cảnh hành động.
Chân Tử Đan nói trong phim tài liệu: "Chúng tôi coi thường mạng sống một cách vô lý". Tài tử còn giải thích ở giai đoạn đầu của sự nghiệp, anh luôn muốn chứng tỏ bản thân giỏi nhất trong giới kung fu nên đã làm những điều ngu ngốc.
"Tôi không dùng đồ bảo hộ và yêu cầu đối thủ hãy đấm tôi chân thật vào. Nếu nhìn ở góc độ khác, cách làm này lý giải tại sao phim kung fu cũ thú vị hơn những tác phẩm bây giờ", ngôi sao họ Chân quan điểm.
Xuất hiện trong Long hổ võ sư, Tăng Chí Vĩ ca ngợi cảnh Thành Long nhảy từ tháp đồng hồ cao 15 m, rơi qua nhiều tấm bạt để tiếp đất ở phim Kế hoạch A (1983). "Khán giả luôn ấn tượng rằng Thành Long đã liều mạng cho cảnh quay năm xưa", Tăng Chí Vĩ nói.
Một thành viên trong đội đóng thế của Hồng Kim Bảo thì kể từng ngất xỉu sau khi rơi từ tầng 5 của trung tâm thương mại xuống sân trượt băng mà không được trang bị tấm đệm đỡ nào. Phân đoạn này để lại nhiều cảm xúc khó tả trong phim Tỉnh cảnh kỳ binh (1984).
 |
| Từ Khắc, đạo diễn phim Hoàng Phi Hồng, xuất hiện trong phim tài liệu. Ảnh: South China Morning Post. |
Thời kỳ hoàng kim của phim hành động Hong Kong là giữa những năm 1970 đến 1990, khi thể loại này chiếm 2/3 tổng phim chiếu rạp. Nói hoàng kim là vậy, song đạo diễn Ngụy Quân Tử cho rằng giai đoạn đó chẳng khác nào nỗi ám ảnh kinh hoàng của diễn viên. Đằng sau tiếng "cắt" của đạo diễn thường là âm thanh từ xe cứu thương, lời cầu cứu của các ngôi sao.
"Không có biện pháp nào đảm bảo diễn viên sẽ an toàn cả, khả năng bị thương rất cao. Chính vì vậy, họ phải mở thêm lớp dạy võ để được bảo hiểm, hoặc được chăm sóc bởi 'anh lớn' trong đoàn nếu chẳng may chấn thương", ông nói.
Tác giả Long hổ võ sư dành sự tri ân sâu sắc cho lớp diễn viên đóng thế thời trước, từ Lý Tiểu Long, Thành Long cho đến Lý Liên Kiệt. Họ đều lăn xả trên phim trường, chịu đau đớn để có cơ hội diễn xuất và trở thành trụ cột của dòng phim hành động.
Những mốc quan trọng của phim võ thuật Hong Kong
Trong Long hổ võ sư, Ngụy Quân Tử nêu bật từng cột mốc lớn của thể loại phim võ thuật Hong Kong, cũng như sự vươn lên của diễn viên đóng thế.
Trong cuộc Cách mạng Văn hóa của Trung Quốc, bậc thầy võ thuật phương Bắc là Vu Chiêm Nguyên (thầy của Thành Long và Hồng Kim Bảo) và Viên Tiểu Điền (cha của biên đạo võ thuật Viên Hòa Bình) đã đến Hong Kong thành lập trường dạy kung fu, diễn xuất.
Khi nền kinh tế Hong Kong phát triển vào những năm 1960, sự phổ biến của phim võ thuật cũng thịnh hành hơn. Điều này đồng nghĩa nhu cầu học võ của sinh viên tăng cao. Ngày càng có nhiều diễn viên đóng thế xuất hiện, họ tập trung ở khu Du Ma Địa để tìm việc làm.
Với việc trở thành phim có doanh thu cao nhất lịch sử Hong Kong hồi năm 1971, Đường Sơn đại huynh của Lý Tiểu Long gây ngạc nhiên cho Golden Harvest. Công ty sản xuất có trụ sở ở Hong Kong từng nghi ngờ khả năng của ngôi sao họ Lý trước khi nhận trách nhiệm phân phối bộ phim này.
Tuy nhiên, cái chết của Lý Tiểu Long năm 1973 khiến điện ảnh Hong Kong đóng băng trong 5 năm. Rất nhiều sao đóng thế thất nghiệp, phải chuyển sang lái taxi và bán máu kiếm tiền trang trải cuộc sống.
Sau đó, Thành Long xuất hiện như một vị cứu tinh. Ông nổi lên như hiện tượng với Xà hình điêu thủ và Túy Quyền - hai phim đều được phát hành năm 1978, báo hiệu cho thể loại hành động mới tiến bộ hơn. Kế tiếp, Lý Liên Kiệt và Chân Tử Đan lần lượt duy trì sức hút của dòng phim hành động ở thập niên 1980, 1990.
 |
| Đạo diễn Ngụy Quân Tử (trái) và diễn viên Tiền Gia Lạc trong Long hổ võ sư. Ảnh: South China Morning Post. |
Thị trường phim võ thuật Hong Kong hiện chững lại vì nội dung các tác phẩm cứ na ná nhau, thế hệ trẻ không ai đủ lực kế cận lớp tiền bối. Do đó, diễn viên già vẫn phải lao động.
"Họ làm việc miệt mài nhưng không tiết kiệm tiền khi còn trẻ, nên về già vẫn túng thiếu. Họ cũng cần gặp bác sĩ để chăm sóc những vết thương do thời gian để lại", Tăng Chí Vĩ nói trong Long hổ võ sư.
Theo South China Morning Post, Ngụy Quân Tử cố gắng khái quát hóa cuộc sống hiện tại của các diễn viên đóng thế, nhưng tất cả đều từ chối ông. "Họ chỉ muốn những khoảnh khắc đẹp nhất, anh dũng nhất xuất hiện trước công chúng", vị đạo diễn cho hay.
Long hổ võ sư khép lại với cảnh Hiệp hội diễn viên đóng thế Hong Kong đang tích cực đào tạo tân binh trẻ, hứa hẹn cho một tương lai rộng mở của dòng phim hành động.
