Tên, tuổi, số điện thoại di động, fax, email, địa chỉ cơ quan, địa chỉ nhà hay thậm chí mức thu nhập, số tiền gửi tiết kiệm, số dư tài khoản... của đủ mọi thành phần trong xã hội đang bị nhiều đối tượng đánh cắp, rao bán công khai.
Một nhân viên làm việc trong lĩnh vực quảng cáo tại TP.HCM giật mình khi nhận được email từ một người lạ với nội dung: “Em bán danh sách giám đốc, người thu nhập cao trên toàn quốc.
Một đối tượng giới thiệu “bộ sưu tập” danh sách gồm 3.200 cá nhân khách hàng gửi tiết kiệm tại ngân hàng. Danh sách này được ra giá 700.000 đồng. |
Danh sách gồm tên, số điện thoại di động, số điện thoại bàn, fax, email, ngành nghề kinh doanh, địa chỉ công ty... có họ tên đầy đủ, thông tin chi tiết”. Đính kèm phía dưới là bản demo (sơ lược) của gần 200 danh sách chứa thông tin cá nhân hàng triệu khách hàng làm việc trong nhiều lĩnh vực cả nước.
Đáng sợ hơn, nhiều đối tượng còn mạo danh các cơ quan nhà nước gọi điện đến mời tôi đi tham dự chương trình quảng cáo, gửi cả giấy mời tôi đến dự triển lãm xin tiền ủng hộ quyên góp nhiều lắm, kể cả đe dọa... Bây giờ, thấy tin nhắn tôi sợ lắm rồi.
Ông T.Q.H. (giám đốc một công ty chuyên sản xuất ăcquy - pin khô tại TP.HCM)
Đủ “bộ sưu tập”
Dù rao bán rầm rộ ở “chợ đen” trên mạng, nhưng khi chúng tôi liên hệ thì những người rao bán từ chối gặp trực tiếp và chỉ giao dịch qua email, đồng ý chuyển tiền qua tài khoản. Sau nhiều lần thuyết phục, chiều 23/10 một người rao bán “bộ sưu tập khách hàng” tên Nhã (25 tuổi, quê Tiền Giang) đồng ý hẹn gặp tại nhà ở đường số 8 (khu phố 4, phường Hiệp Bình Phước, quận Thủ Đức).
Để giới thiệu “bộ sưu tập”, Nhã mở máy tính chứa một loạt danh sách gồm hàng ngàn giám đốc, thuê bao mạng, khách hàng gửi tiết kiệm tại ngân hàng, khách hàng mua sắm tại các trung tâm thương mại...
Hàng ngàn cá nhân này đều có thông tin chi tiết về tên, số điện thoại, số chứng minh nhân dân (CMND). Đặc biệt, trong số này có danh sách của 3.400 khách hàng gửi tiết kiệm tại một ngân hàng lớn, thậm chí còn có cả số tiền gửi và số dư tài khoản.
Theo Nhã, bộ sưu tập khách hàng này có trên 130 danh sách, được cập nhật hằng năm. Trong đó, danh sách gửi tiết kiệm ngân hàng mới cập nhật 2014, thông tin chính xác 60-70%. Với bộ sưu tập khách hàng gửi tiết kiệm tại các ngân hàng, Nhã ra giá bán 700.000 đồng, còn bộ sưu tập 130 danh sách chứa trên 1 triệu thông tin cá nhân Nhã bán với giá 2 triệu đồng.
Theo tìm hiểu của PV, Nhã bán thông tin cá nhân được một năm nay, tốt nghiệp một trường cao đẳng ở quận 9 (TP.HCM), và việc bán thông tin cá nhân chỉ là nghề “tay trái”, còn nghề chính hiện tại là kinh doanh máy xay bột.
Để có được bộ sưu tập 1 triệu thông tin cá nhân này, Nhã tiết lộ nhờ có “tay trong” tại các cơ quan tuồn ra để Nhã bán trục lợi. “Bán cái này cũng hên xui, một tháng có khoảng 7-8 người mua, thu được khoảng 8 triệu đồng/tháng”, Nhã nói.
Chiều tối 24/10, một “trùm” buôn bán thông tin cá nhân khác lộ diện gặp chúng tôi tại quán cà phê trên đường Võ Văn Tần (quận 3). “Trùm” này giới thiệu tên Tuyến (33 tuổi, quê Hà Nội), từng có thời gian 5 năm làm việc cho một công ty bảo hiểm ở TP.HCM.
Trước khi lộ diện giao dịch, ông Tuyến có gửi mail khoe mình đang sở hữu 168 danh sách, trong đó có hàng ngàn khách hàng gửi tiết kiệm ở 16 quận, huyện tại TP.HCM, 6.700 giám đốc tại Hà Nội, 9.700 giám đốc tại TP.HCM, 5.000 thuê bao MobiFone trả sau, 19.700 thuê bao Viettel tại TP.HCM và hàng ngàn thông tin khách hàng “Vip” mua sắm tại các trung tâm thương mại...
Để minh chứng độ chính xác, ông Tuyến mở máy tính, nói: “Bây giờ tôi chép ngẫu nhiên mỗi danh sách 5-10 người để bọn em gọi trực tiếp kiểm tra, chứ thực tế các danh sách này bọn tôi xài rồi, mới cập nhật trong tháng 4/2014 nên hoàn toàn mới, chính xác 70-80%”.
Theo ông Tuyến, trước đây nhóm của ông cũng mua thông tin rồi bán lại nhưng không chính xác, nên bây giờ lập luôn “thư viện” thông tin. Danh sách cá nhân sau khi thu thập được chia nhỏ cho tất cả nhân viên kiểm tra, lọc lại nên chính xác hơn.
Ông Tuyến (33 tuổi, quê Hà Nội) chào bán “bộ sưu tập” gồm 168 danh sách thông tin cá nhân từ giám đốc, khách hàng nhà mạng, khách hàng mua sắm... với giá 1,2 triệu đồng . |
Lý giải việc có nhiều số gọi không bốc máy hoặc khóa máy, ông Tuyến nói: “Gọi làm phiền nhiều quá nên họ nản. Bây giờ họ khôn lắm, thường có một số cố định ở nhà và sử dụng một sim rác để giao dịch, đăng ký tất tần tật mọi thứ”. Ông Tuyến khẳng định do có nhiều “nguồn” nên khoảng sáu tháng danh sách sẽ được cập nhật một lần.
Nguồn thu “khủng”
Theo tìm hiểu của chúng tôi, các người bán thông tin cá nhân chủ yếu tập trung ở TP.HCM và Hà Nội. Phương thức hoạt động là đăng thông tin rao bán thông tin cá nhân khách hàng trên mạng. Khi có khách mua, các đối tượng gửi bản sơ lược thông tin của một số khách hàng để người mua kiểm chứng. Đồng ý mua, những người này sẽ chuyển danh sách thông tin khách hàng qua email và người mua chuyển tiền qua tài khoản.
Tại TP.HCM, ngoài ông Tuyến và Nhã còn có một số đối tượng hoạt động buôn thông tin cá nhân “ẩn mình” tên Toán, Trung. Việc buôn bán này mang lại cho các đối tượng một khoản lợi nhuận lớn.
Ông Tuyến khẳng định bộ sưu tập thông tin cá nhân được ông bán cho nhiều người, nhiều đối tượng khác nhau. Việc buôn thông tin cá nhân đối với ông Tuyến cũng chỉ là nghề “tay trái”.
“Tùy vào đối tượng, tôi còn có danh sách thông tin khách hàng “tinh” hơn nữa, đảm bảo thông tin chính xác 100% với giá tầm 10 triệu đồng/danh sách. Nhưng mới gặp nên cứ làm việc vài lần đi, cần đến mức độ “tinh” như thế nào tôi sẽ bán, cần danh sách nào tôi bán danh sách đó”, ông Tuyến khẳng định. Với bộ sưu tập 168 danh sách thông tin cá nhân, ông Tuyến ra giá 1.200.000 đồng.
“Buôn bán cái này cũng tùy theo mùa, như mùa này là nhiều vì cuối năm nhiều người cần thông tin khách hàng để quảng cáo, liên hệ... Mỗi danh sách bán đi phải “chi” cho các nhân viên công ty “tuồn” danh sách. Cái này không chỉ liên quan đến mình mà còn liên quan đến nhân viên của các công ty, nếu lộ thì nhân viên các công ty sẽ bị nghỉ việc”, ông Tuyến nói.
Qua thông tin rao bán “số lượng lớn danh sách số điện thoại của khách hàng”, tối 22/10 chúng tôi liên hệ với một người tên Long (26 tuổi, quê Nghệ An). Long xưng là nhân viên của một nhà mạng lớn đang công tác ở Hà Nội.
“Nếu cần mua tôi có tất cả số điện thoại khắp cả nước”, Long khẳng định. Hiện ở TP.HCM, Long có 600.000 thuê bao trả sau có tên, địa chỉ và hơn 4 triệu thuê bao trả trước. 600.000 thuê bao trả sau được Long ra giá bán 7 triệu đồng, còn hơn 4 triệu thuê bao trả trước giá bán 35 triệu đồng. Khi chúng tôi thắc mắc độ chính xác của bộ sưu tập số điện thoại thì Long chắc nịch: “Độ chính xác là 100%”, và lý giải mình là admin (quản lý dữ liệu) nên nắm toàn bộ hệ thống khách hàng của nhà mạng này.
Theo Long, danh sách thông tin khách hàng này cập nhật tới đầu tháng 10/2014, và Long cũng từng bán một danh sách cho một người ở nước ngoài. “Tôi còn có danh sách ngoài số điện thoại còn có thông tin khách hàng dùng loại điện thoại gì và đang ở khu vực nào”, Long quảng cáo.
Giật mình, bức xúc...
Việc thông tin cá nhân bị xâm phạm, rao bán công khai khiến nhiều người giật mình và vô cùng bức xúc. Một nạn nhân của tin nhắn rác và bị gọi điện quấy rối suốt ngày là ông P.T.H. (ngụ quận Tân Bình). Sở dĩ ông H. liên tục bị “khủng bố” vì các thông tin cá nhân từ số điện thoại, tên, địa chỉ nhà của mình bị rao bán trong tập danh sách “8.000 thành viên vàng thuê bao mạng MobiFone”.
“Bên bảo hiểm, bất động sản gọi điện suốt ngày. Trong đó bảo hiểm là phiền phức nhất, gọi liên tục. Tôi đã khẳng định không có nhu cầu nhưng hết người này gọi đến người khác gọi”, ông H. bức bối. Theo ông H., ông bắt đầu bị các tin nhắn, cuộc gọi “khủng bố” từ gần hai năm nay và thời gian gọi bất kể ngày hay đêm.
Tương tự, ông T.Q.H., giám đốc một công ty chuyên sản xuất ăcquy - pin khô tại TP.HCM, cũng bị rơi vào danh sách tổng hợp “9.700 giám đốc đã chọn lọc”. Khi chúng tôi thông báo thông tin cá nhân bị rao bán thì ông H. giật mình nói không biết họ lấy từ đâu. Theo ông H., những tin nhắn, cuộc gọi đến ông thường là mấy dịch vụ rao bán nhà, bán bảo hiểm, rao bán số điện thoại... kể cả những tin tục tĩu.
Luật sư Nguyễn Hữu Thế Trạch (Đoàn luật sư TP.HCM):
Xâm phạm “bí mật đời tư” có thể bị phạt 7 năm tù
Điều 38 Bộ luật dân sự năm 2005 quy định: “Quyền bí mật đời tư của cá nhân được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ. Việc thu thập, công bố thông tin, tư liệu về đời tư của cá nhân phải được người đó đồng ý... trừ trường hợp thu thập, công bố thông tin, tư liệu theo quyết định của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền. Thư tín, điện thoại, điện tín, các hình thức thông tin điện tử khác của cá nhân được bảo đảm an toàn và bí mật”.
Như vậy, thông tin cá nhân không phải là thông tin có thể công khai hoặc rao bán như một loại hàng hóa, việc rao bán các thông tin này là vi phạm pháp luật. Tùy mức độ có thể bị xử phạt hành chính 50-70 triệu đồng và xử lý hình sự với mức phạt cao nhất 7 năm tù, phạt bổ sung đến 200 triệu đồng.
Ngoài ra, các hành vi “cung cấp” (bán) và hành vi “mua” những thông tin hợp pháp của các cá nhân, tổ chức mà không được phép của các chủ sở hữu là vi phạm pháp luật.