Ngày 27/4, Uỷ ban các vấn đề xã hội của Quốc hội đã có buổi làm việc tại TP.HCM, ông Bùi Sỹ Lợi, Phó chủ nhiệm Uỷ ban, cho biết hiện nay có tới 1,25 triệu người về hưu, đang hưởng lương hưu nhưng trước đó không đóng một đồng nào vào quỹ BHXH.
Nguyên nhân là do Quỹ BHXH bắt đầu có từ năm 1995. Trước thời gian này, không người lao động nào đóng BHXH, còn chủ sử dụng lao động chỉ đóng 1%. Số lượng người hưởng lương hưu nhưng không đóng bảo hiểm chủ yếu là cán bộ, công chức và người lao động ở các đơn vị, nhà máy, doanh nghiệp nhà nước.
Theo tính toán, các đơn vị, doanh nghiệp nhà nước nợ BHXH lên tới 100.000 tỷ đồng. Ảnh: Tiến Tuấn. |
Theo tính toán của Uỷ ban các vấn đề xã hội, tổng số tiền nợ BHXH của các doanh nghiệp nhà nước (tính cả gốc và lãi) đã lên tới 100.000 tỷ đồng, chiếm khoảng 20% tổng số tiền kết dư quỹ BHXH hiện nay. Trong đó, theo thống kê của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, nợ BHXH của các đơn vị, doanh nghiệp ngoài quốc doanh chiếm hơn 6.000 tỷ đồng
Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội yêu cầu Chính phủ sớm có lộ trình thực hiện chuyển kinh phí từ Ngân sách hàng năm vào quỹ BHXH, để trả cho những người đã tham gia BHXH trước ngày 1/1/1995.
Để giải quyết tình trạng này, một số ý kiến đề xuất nên thu BHXH thông qua việc trích tiền từ tài khoản ngân hàng của doanh nghiệp nợ. Điều này thực tế đã được quy định tại Thông tư 03. “Tuy nhiên, nếu ngân hàng 'đụng' vào DN, lập tức DN chuyển tài khoản sang ngân hàng khác, ngân hàng mất khách nên đã không hợp tác chuyển tiền”, Phó chủ nghiệm Uỷ ban các vấn đề xã hội của Quốc hội nói.
Trong khi đó, ông Mai Đức Chính, Phó chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam cho hay việc khởi kiện các doanh nghiệp nợ BHXH cũng không dễ dàng. Năm 2016, 77 hồ sơ đã được công đoàn chuyển sang tòa án nhưng tòa án trả ngay, không thụ lý.
“Tòa án nói, hành vi trốn, nợ BHXH là hành vi bị nghiêm cấm theo luật, mà DN vi phạm điều nghiêm cấm này thì phải xử phạt hành chính. Cụ thể là cơ quan thanh tra BHXH và thanh tra ngành LĐTB-XH là 2 cơ quan được xử phạt, phải phạt hành chính trước. Nếu chây ì thì có biện pháp cao hơn là cưỡng chế. Bởi thế, hiện nay ở tất cả các tòa án, hồ sơ khởi kiện DN nợ BHXH đều… bất động”, ông Mai Đức Chính chia sẻ.